İsrailli 3 genç, askerlik merkezine giderek vicdani retlerini açıkladı : ‘Soykırıma katılmayacağız’

Üç İsrail ordusu reddi: ‘Soykırıma katılmayacağız’

Vicdani retçiler Yuval Moav, Itamar Greenberg ve Oryan Mueller, savaşa karşı durmak için neden hapse girmeye hazır olduklarını açıklıyorlar.

Oren Ziv – 7 Ağustos 2024
Bu hafta, üç 18 yaşındaki vicdani retçi, Tel Aviv yakınlarındaki İsrail ordusunun Tel Haşomer askerlik merkezine başvurdu ve işgali ve Gazze’deki mevcut savaşı protesto etmek için zorunlu askerlik hizmetine katılmayı reddettiklerini açıkladı. Yuval Moav, Oryan Mueller ve Itamar Greenberg yargılandı ve başlangıçta 30 gün askeri hapis cezasına çarptırıldılar; bu cezanın uzatılması muhtemel. 7 Ekim’den bu yana siyasi nedenlerle askerlik hizmetine açıkça karşı çıkan diğer tek retçiler – Tal Mitnick , Ben Arad ve Sophia Orr – sırasıyla toplam 185 gün, 95 gün ve 85 gün hapis cezası çektikten sonra yakın zamanda serbest bırakıldılar.

Vicdani retçi ağı Mesarvot tarafından ret sürecine eşlik edilen son üç retçi, askeri mahkemede görünmeden önce ifadelerini yayınladı. Ultra-Ortodoks şehri Bnei Brak’ta büyüyen Greenberg, başlangıçta askere alınmayı İsrail toplumuna daha fazla entegre olmanın bir yolu olarak gördüğünü, ancak daha sonra “İsrail toplumuna giden kapının başka bir halkın ezilmesi ve öldürülmesinden geçtiğini” fark ettiğini söyledi. Şunu ekledi: “Adil bir toplum silah namluları üzerine inşa edilemez.”

Moav açıklamasını Filistinlilere yöneltti. “Basit eylemimle, sizinle dayanışma içinde olmak istiyorum,” dedi. “Toplumumdaki çoğunluk görüşünü temsil etmediğimi de kabul ediyorum. Ancak eylemimle, ortak bir gelecek [ve]işgal ve apartheid değil, barış ve eşitliğe dayalı bir toplum inşa edebileceğimiz günü bekleyenlerimizin sesini yükseltmeyi umuyorum.”

Mueller, intikamın kan dökme döngüsünü yönlendiren motor olduğunu söyledi. “Gazze’deki savaş, İsrail Devleti’nin İsrail-Filistin’de baskı ve ölümü ilerletmek için intikam dürtüsünden faydalanmasının en uç yoludur,” dedi. “Savaşa karşı mücadele yeterli değil. Bunu mümkün kılan yapısal mekanizmalarla mücadele etmeliyiz.”

Pazartesi sabahı Moav cezasını alırken, birkaç düzine insan askerlik merkezinin dışında düzenlenen gösteride retçileri desteklemek için geldi . Yakınlarda, yüzlerce ultra-Ortodoks Yahudi de, geçen ay Yüksek Mahkeme’nin onlarca yıllık bir askeri muafiyeti iptal eden çığır açıcı kararının ardından zorunlu askerliklerinin ilk gününde, sahada sert bir protesto düzenledi.

Haredim başlangıçta sol görüşlü protestocuların kendilerine karşı gösteri yapmak için gelen laikler olduğunu düşündü, ancak iki protestocu grubu kısa sürede orduya karşı ortak muhalefetlerinde ortak bir zemin buldu. “Kutsal Tevrat bize savaş, işgal ve orduya [katılmamızı] yasaklıyor,” dedi bir ultra-Ortodoks protestocu, retçileri destekleyenlerin alkışları arasında. “[Yahudi olmayan] ulusları kışkırtmamalıyız, mümkün olan konusunda uzlaşmalıyız, çünkü en önemli şey ölüm değil, yaşamdır.”

Hapishaneye girmeden önce, üç genç, reddetmelerinin nedenleri, etraflarındakilerin tepkileri ve daha fazla İsrailliyi kendi pozisyonlarına ikna etme olasılıkları hakkında +972 Magazine ve Local Call ile konuştu. Konuşma, uzunluk ve netlik açısından düzenlenmiştir.

Reddetme kararına nasıl vardınız?

Mueller: Tel Aviv’de doğdum ve tüm siyasi eğitimim evde başladı. İşgali ve diğer siyasi sorunları eleştiren bir aileden geliyorum, ancak yine de Siyonist bir evdi ve tüm ailem orduda görev yaptı. Benim de görev yapmam bekleniyordu. Ancak daha sonra daha fazlasını öğrendim ve anladım ve savaş patlak verdiğinde [ve]Gazze’den gelen tanıklıkları okuduğumda, reddetmem gerektiğini fark ettim.

Bence vahşet [benim için]işgali bir yandan, İsrail Devleti’ni diğer yandan ayırt edebileceğiniz ve bunların ayrı şeyler olduğu fikrini zayıflattı. Gazze’deki yıkım ve ölüm düzeyi ve İsrail’de bunun yeterince dikkate alınmaması -ya da aktif olarak gizlenme biçimi- bu uyumsuzluğu bozdu.

Greenberg: Ultra-Ortodoks bir evde büyüdükten sonra, politik ve dini sorgulama süreçlerinden geçtim. Dini bıraktım ve gençliğimden beri çok politik bir insan olduğum için bu beni adalete yöneltti ve bugün olduğum yere geldim. Reddetme kararının bunun doğrudan bir sonucu olduğunu düşünüyorum.

Ultra-Ortodoks bir ailede, askerlik yapmamak büyük bir sorun değilmiş gibi görünse de, 25 yıl yedek görevde bulunmuş bir babayla büyüdüm ve şu anda bile 10 aydır yedekte. Evdeki atmosferi çok etkiliyor. Kolay değil. Onlarla konuşmuyorum çünkü ne kadar acı verici olduğunu biliyorum. Tüm süreçte beni en çok rahatsız eden şey bu. Reddetmenin gerçek maliyeti hapishane değil, dışarıda olanlardır. [Ailemin] ödediği bedeli önemsiyorum çünkü bunu hak etmiyorlar. Onları çok fazla incitmemeye çalışıyorum.

Moav: Netanya yakınlarındaki bir moşav olan Kfar Netter’denim. Oryan gibi ben de sol görüşlü Siyonist bir ailede büyüdüm, ancak daha az politik bir evde. Benim kim olduğumda bir rol oynadılar, ancak reddetmem oradan kaynaklanmadı. Gerçek şu ki, yaşadığım yer hakkındaki fikrimi değiştirmeme izin veren uluslararası içeriklere maruz kaldığım için şanslıydım.

Burada neler olup bittiğini gerçekten bilmediğimi fark ettim. İlgi duymaya ve sorular sormaya başladığım anda yalnız olduğumu gördüm: İşgalci bir ordu olduğu için askere gidemeyeceğimi fark ettim ve reddeden başkaları olduğunu bilmeme rağmen, deneyimimde ve kararımın kaynaklandığı nedende tamamen yalnız hissettim. Sonra rejectnikler, Mesarvot hakkında, ortaya çıkıp gerçeği söyleyen ve bedel ödeyen insanlar hakkında duydum ve oraya ait olduğumu, yalnız olmadığımı fark ettim.

Bana bugün neden reddettiğimi sorarsanız, cevabım, nihayetinde, soykırıma katılmayı reddettiğimdir. [Kararım için] şiddetle karşılaştım, ama devam ediyorum. Savaş sadece pozisyonumu güçlendirdi.

Mesleği bizzat deneyimlemeniz kararınızda etkili oldu mu?

Greenberg: Batı Şeria’da, özellikle Mukhmas köyünde [düzenli olarak ordu destekli yerleşimci şiddetiyle karşı karşıya kalan bir Filistin topluluğu] [dayanışma faaliyetlerinde] aktifim. Batı Şeria’da bulunmak algıları değiştiriyor, sizi işgal ve baskıyla tanıştırıyor ve sizi bir dinleyiciden deneyimin fiziksel bir ortağına dönüştürüyor. Bunu kendim deneyimlemesem de, günlük baskıyla karşı karşıya kalan arkadaşlarım var, onları evlerinden atmak isteyen insanlar var. Bunu gözlerinizle gördüğünüzde, kaybolmuyor. Burada dolaşıyorum ama kafam orada.

Mueller: Bunu deneyimleme fırsatım olmadı ancak İsrail toplumunun çoğundan farklı olarak sahadan, çoğunlukla çevrimiçi olarak tanıklıklara maruz kaldım. Siyasi tartışma forumlarında aktifim. Bu tanıklıklar hakkında bunlara maruz kalmayan insanlarla konuşmaya çalıştığımda, İsraillileri yaşadıkları yerin 5 kilometre güneyinde olanlardan ayıran devasa bir duvarla karşılaşıyorum. İsrail haberlerinde Gazze’den gelen tanıklıkları görmeye başlamaları için ne tür bir kültürel çalkantı yaşanması gerektiğini bilmiyorum; şu anda bunu göremiyoruz.

Eğer bunun hakkında konuşabiliyorsanız, bunu yapmalısınız: Gazze’deki yıkım ve ölümlerin ölçeği, baskı ve Batı Şeria’daki apartheid’in köklerinin ne kadar derin olduğu hakkında. Bir şeylerin yanlış olduğunu fark edene kadar kolsuz çocukların [videolarının] sayısını izleyebilirsiniz.

Moav: Benim sürecim daha kişiseldi. Radikalleşmemin temel nedeni İsrail toplumu ve onun şeffaf olmayışıydı. Sonunda, uluslararası içeriklere maruz kaldığım için askere gitmemeye karar verdim. Ortalama bir İsraillinin, evinden 2 kilometre uzakta olup bitenler hakkında yurtdışında internete erişimi olan herhangi birinden daha az şey bildiğini ve sizi koruması gereken birçok insandan, bazıları sizden daha yaşlı olanlardan, sıfır sempatiyle karşılaştığınızı anladım.

Reddetmenizi, özellikle günümüzün aşırı ortamında, pek çok kişinin savaş karşıtı sesleri dinlemek istemediği bir ortamda, İsrail toplumunu etkilemenin bir yolu olarak mı görüyorsunuz?

Greenberg: Bence bu İsrail toplumuna önemli bir mesaj: Hayır demeye başlamak. Akranlarımı yaptıkları şeyi düşünmeye çağırıyorum. Kayıt, politik bir tercihtir ve bu şekilde ele alınmalıdır. İnancımızı seçme hakkımız var.

Mueller: Reddetmek, İsrail toplumuna bir ayna tutmak gibidir, her şeyden önce militarist ölüm makinesine ve kan dökme döngüsüne direnmenin mümkün olduğunu göstermek için. Buna katılmak zorunda değiliz. Ayrıca, İsrail toplumuna medyada gördüğünüzün ötesinde neler olduğunu göstermeyi mümkün kılan bir tür platformdur, ki medya Gazze ve Batı Şeria’da neler olduğunu gerçekten ortaya koymaz.

Moav: Arkadaşlarımın aksine, yaptığımız şeyin İsrail toplumu üzerindeki etkisi konusunda daha az iyimserim ve sonunda benim için daha az önemli. Her şeyden önce, bunu Filistin halkıyla dayanışma içinde ve ortak bir gelecek inşa edebileceğimiz günü bekleyen İsrail toplumundaki insanların sesini yükseltme umuduyla yapıyorum. Ancak çağrım her şeyden önce Filistin halkınadır.

Ancak, bunu sevdiğim insanlar için de yapmak benim için çok önemli, onlara başka bir yol olduğunu göstermek için. İnsanların silah taşıdıklarında ve yapmak istemeyebilecekleri şeyler yapmaları istendiğinde durup düşünmelerini umuyorum. Ayrıca bunun dünyaya ulaşmasını da umuyorum, çünkü sonunda dünyanın dört bir yanından insanlar Gazze’de yaşanan dehşeti görüyor.

Greenberg: Filistin toplumuna en büyük mesajımız, burada belki yeterince olmasa da mücadele eden ve adalet ve eşitlik için savaşmayı seçtikleri için çok ağır bir kişisel bedel ödemeye hazır insanların olduğudur.

Mueller: Çatışmanın ve işgalin daha büyük resmi var, bütün bir tarihsel süreç olarak, ancak aynı zamanda durdurulması gereken savaş ve ölümle ilgili acil mücadele de var. Ve bu mücadeleye katılmanın en pratik yolu reddetmektir.

Geçmişteki birçok reddedicinin aksine, sizin reddetmeniz savaş zamanında geliyor. Bunun karara ek bir anlam kattığını düşünüyor musunuz?

Greenberg: Reddetme ayrıcalığı hakkında bir tartışmamız oldu ve bence savaş sırasında reddetmek gerçekten bir ayrıcalıktır. Ancak reddetmek aynı zamanda savaş karşısında yapabileceğimiz en güçlü eylemdir.

Mueller: Eğer bir İsraillinin Gazze’ye gitmesini, öldürmesini ve ölmesini önleyebilirsem, buna değer. Ve elbette, işgale karşı mücadeleyi desteklemek ve teşvik etmek istiyoruz. İsrail bilincinin savaş zamanında oldukça kapsamlı bir şekilde geçirdiği değişim, reddetmemizi geçmiştekinden daha da uç bir şeye dönüştürüyor. İsrail toplumuna karşı geliyor ve “Hayır, ilk etapta ölümleri önleyebiliyorsak ölüler için anıtlar inşa etmemize gerek yok” diyor.

Moav: Günün sonunda, benim için en önemli olan şey soykırıma katılmayı reddetmemdir. Ayrıcalıktan bahsetmişken, yeterince şey yapıp yapmadığımı bilmediğim, bu durumda sorumluluğumun ne olduğunu bilmediğim için temiz bir vicdanla hapse girmeyeceğim. Gazze ve Batı Şeria’daki benim yaşımda olan gençlerin ve çocukların bana benzer bir şey yapamayacağını biliyorum; silah kaldırmayı, bu eylemi duyurmayı ve her iki halkın durumunu iyileştirmeye çalışmayı reddetmeye karar veremezler.

Reddetmeniz aynı zamanda İsrail’de savaştan bu yana daha da yoğunlaşan militarizme karşı bir açıklama mıdır?

Moav: Evet. Biz barış insanlarıyız. Ancak burada daha büyük bir şey var, toplumu yozlaştıran bir süreç. Bizimkisi bu büyüklükteki suçlar karşısında sessiz kalabilen bir toplum. Şu anda bir insan olarak yapabileceğim tek şeyin, söylemesi ne kadar acı verici olsa da, kendimi ondan ayırmak olduğu bir toplum. Soykırıma ortak olmayı reddettiğimi veya bu cümleyi hiç söylemediğimi tekrar tekrar söylemek, İsrail halkına ulaşma yeteneğime zarar verebilirse, öyle olsun.

Greenberg: Biraz karmaşık. Evet demeyi çok isterdim çünkü militarizmin en kötü şeylerden biri olduğunu düşünüyorum. 12 yaşındayken askere yazılmaya karar verdim çünkü bunun İsrail toplumuna entegre olma yolum olduğunu anladım ve yaptığım en doğru gözlemlerden biri olduğunu düşünüyorum. Bu toplumda büyüyen herkese karşı çok büyük bir haksızlık — bunun bir parçası olmanın yolu bu mu? Ne yazık ki cevap evet. Ancak kamusal reddetmenin aynı zamanda militarist bir yönü de var, bir amaç uğruna harekete geçmek, sadece farklı bir amaç.

Hapishaneye hazırlandınız mı? Cezasını çekmiş olan retçilerle konuştunuz mu?

Mueller: Mesarvot’ta, refakatçi adı verilen bir rol var: Hapishanede zaman geçirmiş eski bir retçi ve gelecekteki retçiyi hazırlamaya yardımcı olan kişi. Bu, hapse girme sürecindeki zorluklara ilişkin zihinsel hazırlık veya hapishanedeki hayatı anlama, günlük hayatı kolaylaştırabilecek numaraları öğrenme, yasaları, prosedürleri ve rutini bilme gibi konular olabilir.

Adeta askerlik öncesi hazırlık programı gibi.

Greenberg: Reddetme öncesi hazırlık kursu — işte hayalim bu.

Moav: En önemli ipucu, ne kadar çok konuşursan o kadar çok kazıklanırsın.

Kitap ve CD’ler, girişte inceleme ve onay alınması şartıyla hapishanenin içine alınabilir. Yanınızda ne getireceksiniz?

Mueller: Öncelikle Jonathan Glover’ın “İsrailliler ve Filistinliler: Şiddet Döngüsünden İnsanlığın Konuşmasına” adlı kitabı. Harika bir kitap ama aşırı zor ve yavaş okuyorum. Ayrıca Ilan Pappe’nin “Dünyanın En Büyük Hapishanesi” ve çok sayıda İbranice düzyazı getireceğim. Johnny Cash’in ABD federal hapishanesinde kaydettiği “Folsom Hapishanesinde” adlı bir CD’m var. Ayrıca, retçi Ben Arad’dan aldığım ve almak için çok heyecanlandığım bir OutKast CD’m var.

Greenberg: Ekonomi üzerine birkaç kitabım var. Amacım ekonomik bir görüş ifade etme meşruiyetine sahip olmak, çünkü şu anda ekonomiden anlamıyorum. Örneğin, Vietnam ekonomisi hakkında bir kitabım var.

Moav: Marx’ın ve hapishanede okumamın daha kolay olacağı diğer klasiklerin bazı iyi eserlerini getireceğim. Öğrenmeye devam etmeliyim.

Itamar, ultra-Ortodoks bir evde büyüdün ve askerlik merkezine gittiğin gün, Haredi protestocuları aynı yerde zorunlu askerliğe karşı gösteri yapıyorlar. Askerliğe karşı mücadelelerini nasıl görüyorsun?

Greenberg: Ultra-Ortodoksların askere gitmeyi reddetme gerekçesini anlayabiliyorum: bu onların dinlerini ihlal ediyor, bu yüzden buna boyun eğmekle ilgilenmiyorlar. Ayrıca, “Dalabim” [geçtiğimiz yıl aşırı sağ hükümetin yargı reformuna karşı kitlesel protesto hareketinin büyük kısmını ifade eden “sadece Yahudiler için demokrasi”nin İbranice kısaltması ] arasında [güvenlik] yükünün eşit olarak paylaşılması gerektiği duygusunu da anlayabiliyorum.

Ultra-Ortodoksları İsrail toplumuna entegre etmek ve eşitliğe doğru çalışmak için çalışmamız gerekiyor – ancak öldürme ve baskıda eşitlik yoluyla değil. 300.000 askerle güvenliğimiz yoksa, 360.000 askerle de güvenliğimiz olmayacak.

Oren Ziv, foto muhabiri, Local Call muhabiri ve Activestills fotoğraf kolektifinin kurucu üyesidir.

Ekibimiz bu son savaşın korkunç olaylarından dolayı harap oldu. Dünya, İsrail’in Gazze’ye yönelik benzeri görülmemiş saldırısından, kuşatma altındaki Filistinlilere kitlesel yıkım ve ölüm getirmesinden ve Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’de gerçekleştirdiği vahşi saldırı ve kaçırma olaylarından sarsılıyor. Kalbimiz bu şiddetle karşı karşıya kalan tüm insanlarla ve topluluklarla birlikte.

İsrail-Filistin’de olağanüstü tehlikeli bir dönemdeyiz. Kan dökülmesi aşırı vahşet seviyelerine ulaştı ve tüm bölgeyi yutmakla tehdit ediyor. Batı Şeria’daki cesaretlenen yerleşimciler, ordu tarafından desteklenerek, Filistinlilere yönelik saldırılarını yoğunlaştırma fırsatını değerlendiriyorlar. İsrail tarihinin en aşırı sağcı hükümeti, muhaliflere yönelik polisliğini artırıyor ve politikalarına itiraz eden Filistinli vatandaşları ve sol görüşlü Yahudileri susturmak için savaş bahanesini kullanıyor.

Bu tırmanışın çok açık bir bağlamı var ve +972 son 14 yıldır bu bağlamı takip ediyor: İsrail toplumunda artan ırkçılık ve militarizm, yerleşik işgal ve apartheid ve Gazze’ye yönelik normalleşmiş abluka.

Bu tehlikeli anı kapsayacak şekilde iyi bir konumdayız – ancak bunu yapmak için sizin yardımınıza ihtiyacımız var. Bu korkunç dönem, bu topraklarda daha iyi bir gelecek için çalışan herkesin insanlığını zorlayacaktır. Filistinliler ve İsrailliler hayatlarının mücadelesini vermek için şimdiden örgütleniyor ve strateji geliştiriyorlar.

Desteğinize güvenebilir miyiz ? +972 Magazine, bu hareketin önde gelen medya sesidir; Filistinli ve İsrailli gazetecilerin, aktivistlerin ve düşünürlerin, hümanizm, eşitlik ve adalet rehberliğinde olup biteni raporlayıp analiz edebilecekleri, acilen ihtiyaç duyulan bir platformdur. Bize katılın.

Kaynak: +972 Magazine