İşte Ortadoğu’nun en güçlü 10 ordusu
Ortadoğu ve Kuzey Afrika dünyanın en istikrarsız bölgeleri; peki tüm bu şiddetle baş etmek için hangi ülkeler en etkili askeri güçlere sahip?
Ortadoğu ve Kuzey Afrika genellikle dünyanın en az istikrara sahip bölgeleri arasında görülür. Ekonomi ve Barış Enstitüsü yıllık Küresel Barış Endeksi’, bölgeyi ‘en çok şiddet görülen bölgeler’ listesinde birinci sıraya koyuyor.
Irak, Libya, Suriye ve Yemen’de devam eden iç savaşlar, Mısır’ın Sinai yarımadasındaki isyan, İsrail ve Filistin’de aralıklarla devam eden çatışmalar ile İran ve Suudi Arabistan arasında zaman zaman yaşanan alevlenmeler göz önüne alındığında bu durum bir sürpriz değil.
Bölgedeki daha büyük kavgaların çoğu, şu anda bölgesel güçlerin birbirlerinin gücünü test ettiği çatışmalara döndü. Örneğin Yemen’de Suudi Arabistan, BAE ve diğerlerinden oluşan bir koalisyon Başkan Abed Rabbou Mansour Hadi hükümetini tekrar başa getirmeye çalışırken, İran Houthi İsyancıları olarak bilinen muhalif gruba destek veriyor.
Suriye’de de İran, Türkiye ve diğer ülkelerin askeri güçleri, çok sayıda isyancı grubun arasında çatışmalara derin biçimde dahil olmuş durumda.
Tüm bu olaylara dahil olmak yüksek miktarda yatırım gerektiriyor ve Ortadoğu devletleri ordularının devamlılığını sağlayabilmek için çok büyük paralar harcıyor.
Özellikle Körfez ülkeleri arasındaki masraflı silahlanma yarışı bir süredir devam etmekte. Suudi Arabistan açık ara en fazla harcamayı yapan ülke. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS) raporuna göre geçtiğimiz yıl Riyad’ın savunma bütçesi, sıralamada onu takip eden beş ülke, Irak, İsrail, İran, Cezayir ve Umman’ın savunma bütçelerinin toplamından fazlaydı.
Öte yandan yapılan harcamalar bir ordunun kabiliyetini ölçmek adına tek kriter değil. Silahları kalitesi ve miktarı, verilen eğitim ve acil durum halinde göreve çağrılabilecek asker, denizci ve pilotların sayısı da büyük önem taşıyor.
Küresel Ateş Gücü (GFP) endeksi dünyadaki en etkili askeri güçleri sıralarken silahların menzilinden ülkedeki savunma sanayisine kadar 50’den fazla kriteri göze alıyor.
GFP endeksine göre düşük puan daha iyi anlamına geliyor. Teoride en iyi skor 0.0000 olsa da, buna en yakın skora sahip olan ülke listenin 0.0857 ile birinci sırasında yer alan ABD.
Ortadoğu’da puan yelpazesi çok geniş; son yıllarda yaptığı devasa yatırımlara rağmen Katar’ın skoru 1.8943. Ordusu genel olarak bölgede iyi bir itibara sahip olan Ürdün de 1.2024 puanı ile Ortadoğu Kuzey Afrika bölgesinde 13’üncü sırada.
Ve işte bölgedeki ilk 10
10- Birleşik Arap Emirlikleri
Aktif personel: 63.000
2017 Bütçesi: Bilinmiyor
0.9087’lik skoruyla BAE, aralarında Bahreyn, Kuveyt, Umman ve Katar’ın da olduğu birçok körfez komşusunun çok önünde yer alıyor. IISS’ göre BAE ordusu Körfez İşbirliği Ülkeleri arasında en iyi eğitimli ve en etkili güce sahip. Ordu son yıllarda Afganistan, Libya ve Yemen’de savaş tecrübesi de kazandı ve ülkenin özel kuvvetleri 2015’te Yemen’in liman kenti Aden’in ele geçirilmesinde önemli rol oynadı. Buna rağmen, sadece 63.000 aktif personel ile BAE ordusu oldukça küçük.
9- Irak
Aktif personel: 64.000
2017 bütçesi: 19.3 milyar $
Irak bölgedeki en büyük ikinci bütçeye sahip fakat bu rakam bile Suudi Arabistan’ın yaptığı harcamaların çok gerisinde.
Ülkenin ordusu son yıllarda IŞİD’e karşı savaşıp Musul’u ele geçirerek ve birçok toprak kazanımında bulunarak ciddi tecrübe kazandı. Bunu yaparken ABD’den, diğer Batılı ülkelerden ve İran’ın El Kaide tugayından da yardım aldılar. Çatışmalardan sonra Irak’ın ordusuna uzun vadede ne olacağı tam olarak bilinmiyor zira ordu Şii ve Kürtlerden oluşuyor. Irak’ın endekste aldığı puan 0.8961
8) Fas
Aktif personel: 195.000
2017 bütçesi: 3.5 milyar $
Fas 175.000 piyade, 13.000 havacı ve 7.800 denizci ile bölgedeki en büyük beşinci orduya sahip. Ancak 3.5 milyar dolarlık bütçesi de listedeki en küçük bütçelerden biri.
Gene de aldığı puan 0.8702. Ülke ordusu güneyindeki Batı Sahra bölgesindeki sorunlar ve Yemen’deki koalisyona katılmak sayesinde son yıllarda faydalı tecrübeler elde etti. Suudi Arabistan’dan gelecek yardımla beraber önümüzdeki yıllarda ülkenin askeri güçlerine daha büyük yatırımlar yapması bekleniyor.
7) Suriye
Aktif personel: 142.500
2017 bütçesi: Bilinmiyor
Suriye’de altı yıldan uzun süredir devam eden savaş ülkenin ordusuna büyük zarar verdi fakat aynı zamanda muazzam tecrübe kazandırdı. IISS’ göre orduda şu an 105.000 asker hizmet veriyor ve bu yetersiz rakam daha fazla askere alma çabası doğuruyor. Doğal olarak da kimse orduya yazılmak istemiyor. Ordunun yanında savaşan müttefik milisler Esad rejiminin devrilmesinin engellenmesinde ciddi rol oynadı. Suriye’nin endeks skoru 0.7603
6) Cezayir
Aktif personel: 130.000
2017 bütçesi: 10 milyar $
Rusya ve Çin’in yardımları sayesinde Kuzey Afrika’nın en donanımlı ordusu olan Cezayir’in endeks puanı 0.4366. Ülke uzun yıllardır kendi içinde radikal İslamcılarla çatışmakla birlikte, Libya ve Mali gibi komşularıyla da zaman zaman sorun yaşıyor. Aynı zamanda Batı Sahra için bağımsızlık isteyen Polisiaro Cephesi’ne karşı da destek veriyor.
5) Suudi Arabistan
Aktif personel: 227.000
2017 bütçesi: 76.7 milyar $
Bölgenin askeri bütçe açısından devi Suudi Arabistan, 0.4302’lik endeks puanıyla listede beşinci sırada. Riyad tarafından her sene yapılmakta olan inanılmaz boyuttaki harcamalar, ülkenin İsrail hariç bölgedeki en iyi donanımlı orduya sahip olduğu anlamına geliyor. Son üç yıldır süren Yemen iç savaşında ordu ciddi miktarda cephe tecrübesi kazanmış olsa da, Houthi güçlerini mağlup edememesi Suudi ordusunun savaşmakta ne kadar etkin olduğu konusunda şüphe uyandırdı.
4) İran
Aktif personel: 523.000
2017 bütçesi: 16 milyar $
İran ordusu 350.000 piyade, 18.000 denizci, 30.000 havacı ve 125.000 devrim muhafızıyla birlikte bölgedeki en büyük aktif personel sayısına sahip. Uzun yıllardır sürmekte olan uluslararası yaptırımlar yüzünden ülke dışından birçok silah ve savunma sistemini satın alamayan ülke bu yüzden kendi savunma sanayisine odaklanmak zorunda kaldı ve oldukça başarılı oldu.
İranlı güçler, özellikle devrim muhafızlarının elit birimi Al-Qud, Suriye ve Irak’taki çatışmalarda kilit rol oynadı ve aynı zamanda ülke Yemen’deki Houthi isyancılarına da destek verdi. Ülkenin endeksteki 0.3933’lük skoru onu körfez bölgesindeki komşularının üstüne çıkarıyor.
3) İsrail
Aktif personel: 176.500
2017 bütçesi: 18.5 milyar $
Çevresindeki çok sayıda düşman ülke yüzünden İsrail her zaman ordusunun savaş olduğu takdirde her şeyin üstesinden gelebilecek güçte olması gerektiğini düşündü. IISS’e göre İsrail ordusu en iyi donanımlı, en iyi eğitimli ve en yüksek kapasiteye sahip. Bunda ABD’nin sürekli büyük miktardaki desteğinin de önemli payı var. Buna rağmen İsrail 0.3476 endeks puanı ile listede üçüncü sırada.
2) Mısır
Aktif personel: 438.500
2017 bütçesi: 2.7 milyar $
Eski bir general olan Abdel el Sisi’nin şu anda hükümetin başında olduğu Mısır’ın askeri olarak bölgede güçlü bir konumda olması şaşırtıcı değil. Ülke şu anda savunma güçlerini yenileme programı yürütüyor ve yeni savaş uçakları, hücum helikopterleri ve uçaksavar sistemleri satın alınıyor.
Ancak ülke son yıllarda Sina bölgesinde ortaya çıkan isyancı güçlerle baş etmekte de oldukça zorlandı. 0.2676’lık skoruyla Mısır bölgedeki en güçlü ikinci orduya sahip ve bu skor aynı zamanda İtalya ve Pakistan gibi ülkelerin önünde dünyada ilk 10’a girmesini de sağlıyor.
1) Türkiye
Aktif personel: 355.800
2017 bütçesi: 8 milyar $
0.2491’lik skoruyla GFP endeksi tarafından bölgenin en güçlü ordusu sayılan Türk askeri güçleri 2016’daki darbe girişiminden sonra görevden alınan sayısız subay ve daha birçok olay yüzünden çalkantılı bir dönem geçirdi.
O zamandan beri de Suriye’deki savaşın içinde olan ülke, Ocak ayında da Afrin kentine yönelik bir operasyon başlattı. Ülkenin ayrıca iyi ilişkiler içinde olduğu Katar ve Somali’de askeri üsleri bulunuyor. Türk ordusu bu bölgenin en güçlüsü sayılmakla kalmıyor, dünya sıralamasında da Almanya’nın önünde ve Japonya’nın arkasında olarak sekizinci sırada.
Kaynak: Ahval
