YUNANİSTAN: BM İnsan Hakları Konseyi ve AİHM kararı vicdani ret ile ilgili acil yasal düzenleme ihtiyacının altını çizdi
Brüksel, 14 Ekim 2016
EBCO başkanı Friedhelm Schneider bugünkü konuşmasında: “Bir yıldan kısa süre içinde üç tane uluslararası insan hakları kurumu Yunanistan’daki vicdani retçilere yönelik ciddi insan hakları ihlallerine dikkat çekti.” dedi. “Bu durum Yunanistan’ın uluslararası yasalara ve insan hakları standartlarına uyabilmesi için vicdani ret üzerine acil yasal düzenlemelere gitme ihtiyacını ortaya koyuyor.” Bu sebeple EBCO bir sonraki toplantısını Atina’da gerçekleştirme kararı aldı. (19-21 Kasım)
Avrupa Vicdani Ret Bürosu (EBCO), Yunanistan’ın BM İnsan Hakları Konseyi’nin Evrensel Periyodik Gözden Geçirme’sinde vicdani ret konusunda yapılmış olan bütün önerileri reddetmiş olmasını üzüntüyle karşılıyor. Uruguay ve Slovenya özellikle sivil hizmet süresinin askerlik süresi ile eşit olacak şekilde kısaltılmasının, Yehova Şahitleri’nden olmayanları reddetmek yerine alternatif hizmetin bütün vicdani retçilere açık olmasının ve vicdani retçilere yönelik tacizlerin ve hukuksal süreçlerin sonlandırılmasının gerektiğini vurgulamıştı.
Geçen yıl da, başka bir BM birimi olan İnsan Hakları Komitesi benzer önerilerde bulunmuştu ve o öneriler de reddedilmişti.
Yunanistan’ın bu önerileri reddetmesinden kısa süre sonra, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Papavasilakis v. Greece (application no. 66899/14) davası üzerine kararını açıklamıştı. Mahkeme oy birliğiyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Makale 9’un ihlal edildiği (düşünce, vicdan ve inanç özgürlüğü) kararını vermişti.
Davanın konusu Sn. Papayasilakis’in vicdani retçi statüsü ve askerlik hizmeti yerine sivil hizmet talebinin yetkililerce reddedilmesi üzerineydi.
AİHM Yunan yetkililerin özellikle; vicdani retçilerin Özel Kurul tarafından, verimli bir süreç ile ve yerel yasalara uygun şekilde temsil edilerek ifade vermeleri konusundaki görevlerini yerine getirmedikleri kararını vermişti. Sn. Papayasilakis ise askerlerden oluşan bir kurula ifade vermek durumunda kalmıştı. Kurulun iki sivil üyesi ise duruşmaya katılmadıkları gibi yerine başkaları da atanmamıştı. AİHM ayrıca Savunma Bakanı’nın (duruşma sonrası bir bakanlık karar taslağına dayanarak) verdiği son kararın tarafsızlık ve bağımsızlıktan uzak olduğuna karar vermişti.
Bu karar ile AİHM ilk defa zorunlu askerliğe karşı vicdani ret hakkını tanıyan bir devlet için Makale 9’un ihlal edildiği kararını vermişti.
EBCO uluslararası standartların vicdani ret iddialarının sorgulanmadan kabul edilmesini gerektirdiğini hatırlatır.
EBCO Milli Savunma Bakan Yardımcısı Sn. Vitsas’ın bu sene içerisinde; vicdani retçiler ile ilgili konuların Savunma Bakanlığı tarafından değil, İçişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı tarafından ele alınması gerektiği konusunda yaptığı açıklamayı hatırlatır.
EBCO vicdani ret ile ilgili Avrupa ve uluslararası insan hakları standartlarına uygun şekilde yapılacak düzenlemelerde Yunan yetkililere destek vermeye hazır olduğunu yineler.
Kaynak: EBCO
Çeviri: VR
