Fas: Zorunlu askerlik geri getiriliyor
30 Ağustos 2018
III. Muhammed tarafından başkanlık edilen Fas Bakanlık Konseyi, 20 Ağustos’ta 25 yaşından küçükler için zorunlu askerlik hizmetini yeniden yürürlüğe koydu.
Meclisin onaylaması durumunda, 19-25 yaş arasındaki bütün erkekler ve kadınlar 12 aylık zorunlu askerlik hizmeti yapmak zorunda kalacaklar. Zorunlu askerlik uygulaması 2006 yılında kral tarafından kaldırılmıştı.
Askere alma yasasının onaylanmasını takiben yapılan bir açıklamada Kraliyet Kabine sözcüsü: “Askerlik hizmeti, vatandaşlık hak ve sorumlulukları arasındaki ilişki çerçevesinde gençlerde vatanseverliği teşvik etmeyi amaçlamaktadır. ” ifadelerini kullandı.
Ülkenin içinde ve dışında yaşayan birçok genç Faslı ve aileleri yeni yasa ile ilgili korkularını dile getirdiler. Bu yasa ile ilgili endişeleri olan genç Faslılar, WRI ve vicdani retçilerle birlikte çalışan diğer örgütlerle iletişime geçtiler. Ülke dışında yaşayan genç Faslılar da bu konudaki korkularından bahsettiler. Hollandalı haber bülteni NL Times’a göre; Hollanda’da yaşayan çok sayıdaki Faslı, bir yıl boyunca Fas Kraliyet Ordusu’na katılmak zorunda kalacaklarından endişe duyuyorlar. Benzer duyumlar Belçika’dan ve Faslıların yaşadığı başka yerlerden de geliyor. Yeni çıkan bu yasanın, Fas ile birlikte başka bir ülkenin de vatandaşı olan, çifte vatandaş kişileri kapsayıp kapsamadığı henüz netlik kazanmış değil.
Morocco World News yeni yasanın, geçerli bir bahanesi olmadan askerlik çağrısına uymayan genç Faslılar için üç aylık hapis cezası ile 2,000 – 5,000 MAD arası para cezasını içerdiğini rapor etti.
Morocco World News’in raporuna göre; sağlık raporu ile sabit olacak şekilde fiziksel olarak uygun olmayan kişiler ile ailelerine maddi destek sağlayan kişiler askerlik hizmetinden muaf olabilecekler. Ayrıca öğrencilerin de askerlik hizmetlerini erteleyebilecekleri anlaşılıyor. Ancak erteleme süresi biter bitmez, 40 yaşına kadar bu kişiler askere çağrılabilirler.
Fas’ta zorunlu askerlik ilk olarak 1966 yılında, 18-30 yaş arasındaki erkekleri kapsayacak şekilde ve 18 aylık bir süre olarak uygulanmaya başlamıştı. 1999 yılında bu süre 12 aya indirilmişti. 2006 yılında Kral VI. Mohammed zorunlu askerlik hizmeti uygulamasını tamamen kaldırmıştı. Söylenenlere göre; kısmen, anti-monarşik komplo kuran İslamcıların orduya sızmalarının engellenmesi amaçlanmıştı.
Kaynaklar: Morocco World News, Moroccan Binational Youth Abroad Worried about Mandatory Service, 24 August 2018; NLTimes.nl, Military conscription should not affect Dutch-Moroccans: Report, 22 August 2018; Reuters, Morocco reinstates compulsory military service for under-25s, 21 August 2018; Morocco World News, Morocco’s Youth to Face Compulsory National Service Again, 21 August 2018; War Resisters’ International, Morocco to abolish conscription, 01 January 2007.
Yazar: Semih Sapmaz
Kaynak: WRI
Çeviri: VR
