Vicdani Ret İzleme, partner örgütü Connection e.V eşliğinde, Birleşmiş Milletler Evrensel Periyodik İnceleme (EPİ) ön oturumlarına ve İnsan Hakları Konseyi’ne katıldı.
Vicdani Ret İzleme ekibinden avukat Hülya Üçpınar ve koordinatör Merve Arkun, 18-21 Şubat tarihinde İsviçre’nin Cenevre şehrinde düzenlenen “49’uncu Evrensel Periyodik İnceleme Ön Oturumu”na katıldı. Almanya’da bulunan vicdani ret örgütü Connection e.V’den Zaira Zafarana’nın da eşlik ettiği ekip, EPİ’nin 4. döngüsü için geçtiğimiz Ekim ayında Vicdani Ret İzleme’nin hazırladığı raporu katılımcılarla paylaşarak, Türkiye’de vicdani ret hakkının ihlaline dair temel sorunları ve politika önerilerini uluslararası aktörlerle paylaştı. Ziyaret kapsamında BM Din veya İnanç Özgürlüğü özel raportörlüğü ofisi de dahil olmak üzere bir dizi insan hakları mekanizmaları ile toplantılar gerçekleştirildi.
EPİ ön oturumlarının ardından aynı ekip, 3-6 Mart tarihlerinde yine Cenevre’de düzenlenen İnsan Hakları Konseyi’nin (İHK) 58. oturumuna katıldı. İHK oturumlarını takip eden ekip, 6 Mart tarihinde Türkiye’de vicdani ret hakkının ihlali ve bu sebeple yaşanan katmerli hak ihlallerine ve sivil ölüme odaklanan bir yan etkinlik düzenledi. Etkinlikte Vicdani Ret İzleme ekibinden Hülya Üçpınar ve Merve Arkun Türkiye’de vicdani ret hakkının mevcut durumuna, alandaki mevzuat eksikliğine ve politika önerilerine değinirken; uluslararası insan hakları avukatı Rachel Brett ise vicdani ret hakkının uluslararası insan hakları hukukundaki yerine dair temel bilgilendirmeleri paylaştı.
Vicdani Ret İzleme Şubat ve Mart ayında BM düzeyinde gerçekleştirdiği bu ziyaretlerde, Türkiye’de vicdani ret hakkına dair politika eksikliğini ve vicdani retçilerin mahkum edildiği “sivil ölüm”ü görünür kılmak için çeşitli sivil toplum ve insan hakları kuruluşlarıyla da buluşma imkanı buldu.
BM İnsan Hakları Konseyi’nin, Mayıs ayında Türkiye’ye yönelik tavsiyelerini açıklaması bekleniyor. Tavsiyelerin açıklanmasının ardından ise İHK, bir sonraki döngüye kadar bu tavsiyelerin uygulanmasını takip edecek.
Evrensel Periyodik İnceleme nedir?
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi tarafından yürütülen Evrensel Periyodik İnceleme süreci, Konsey üyesi ülkelerde insan haklarını değerlendiriyor. Sivil toplum örgütleri ve insan hakları kurumlarının da paydaş raporlarını sunarak ülkelerle ilgili değerlendirmelere katkı sağlama imkanı bulduğu EPİ, Türkiye’deki insan hakları örgütleri tarafından raporlama yapılan bir uluslararası insan hakları mekanizması.
