Suudi uçakları ABD desteğiyle Yemen’i vuruyor
22.12.2021
Yemen’de yaşananlar, ABD’nin desteklediği ve derin bir şekilde müdahil olduğu kirli bir savaş. Artık bu suç ortaklığının sonlanmasının vakti geldi.
Bernie Sanders (ABD Vermont Senatörü) – Ro Khanna (ABD Temsilciler Meclisi Üyesi)
Yemen’in başkenti Sana’da ABD Büyükelçiliğinin isyancı güçler tarafından basılması ve büyükelçiliğin Yemenli çalışanlarının rehin alınması, çok uzun zamandır süren savaştaki son gerilimdi. Bu savaş, ABD’nin desteklediği ve derin bir şekilde müdahil olduğu bir savaş. Artık bu suç ortaklığının sonlanmasının vakti gelmiştir.
Altı yılı aşkın bir süredir devam eden Yemen iç savaşında, Yemenli isyancılara karşı sürgün hükümet adına Suudi güdümlü müdahale; dünyadaki en büyük insani felaketinin temel etkeni haline geldi. Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinatörü Martin Griffiths Eylül ayında, milyonlar için “açlığın bir adım ötede” olduğunu belirterek “Ülkenin ekonomisi iflas eşiğine geldi ve pandeminin üçüncü dalgası ülkenin zaten kırılgan olan sağlık sistemini çöküş tehdidi altında bırakıyor” diye sözlerine eklemişti.
ABD bu korkunç savaşta, ilk olarak Obama ardından da Trump hükümeti döneminde Suudi Arabistan’ın ortağıydı. 2019 yılında Kongre, Donald Trump’a bu desteği sonlandırması yönünde baskı uygulayarak Kongrenin her iki salonundan da (Temsilciler Meclisi ve Senato) geçen ilk Savaş Yetkisi Yasasıyla tarihe geçmişti. Başkanın kongrede ilan edilmemiş bir savaştan askerleri çekmesi adına 1973 Savaş Yetkisi Yasası yürürlüğe konmuştu.
SAVAŞ SUÇU İŞLENİYOR
Bu çabaya öncülük etmek bu satırların yazarları için büyük bir onurdu. Bu yasanın geçmesinin Yemen’in çok ötesinde sonuçları oldu. ABD’nin savaş açmak için ordusunu ne zaman ve nasıl kullanacağına ve bu kullanımın yetkilendirilmesinde Kongrenin tek anayasal otorite olduğu konusunda daha geniş ve aşırı önemli bir tartışma başlamıştı. Bu senenin başlarında Biden hükümetinin Yemen’de Suudi Arabistan’ın öncülük ettiği “saldırgan” askeri operasyonlara yönelik desteğini sonlandırıp, bu çatışmanın bitmesi için özel elçi görevlendireceğini duyurmasını olumlu karşıladık. Ancak kriz sadece devam etti.
Amerikan savunma şirketleri bu savaşı sürdüren Suudi uçaklarına hizmet etmeye devam etti ve ABD Suudilere yeni silah satışları yaptığını duyurdu. ABD’nin Suudi Arabistan’ın acımasız saldırılarına yönelik askeri desteğini sonlandırmasının tek başına Yemen’deki çok taraflı çatışmayı bitirmeye yetmeyeceğinin farkındayız. Husiler, orta Yemen’in Marib kentinde kanlı baskınlar düzenleyip Suudi bölgesine sınır ötesi saldırılar gerçekleştiriyor. Yemen’in güneyinde de rakip fraksiyonlar arasında şiddet olayları patlak verdi. BM uzman heyeti, çatışmada tüm tarafların savaş suçları işlemiş olabileceğini bildirdi.
ABD’NİN SUÇ ORTAKLIĞI
ABD, ortaya çıkmasına katkı sağladığı şiddet sarmalını tek başına sonlandıramayabilir ancak Suudi uçaklarının Yemenli sivilleri bombalamasını durdurabilir. Böyle yaparak hayat kurtaracaktır; hem de sadece Suudi bombardımanı altında harcanan Yemenli hayatları kurtarmakla kalmayacak, aynı zamanda milyonlarca Yemenliyi açlıktan ölmenin eşiğine getiren, ülkeye yakıt ve diğer temel ihraç ürünlerinin girişini engelleyen Suudi Arabistan ambargosunun da kalkması konusunda baskı uygulamış olacaktır. Ambargonun kaldırılması derhal gerçekleşmeli ve nihai barış görüşmelerinden azade kılınmalıdır.
Bu satırların yazarları olan bizler, Ulusal Savunma Yetki Yasasına ABD’nin Suudi savaşına yönelik tüm desteğini nihai olarak sonlandıracak bir yasa değişikliği teklifinde bulunduk. Temsilciler Meclisi bu değişikliği peş peşe üçüncü kez zaten kabul etti. Bu değişikliğin, 2019 yılında Kongrenin her iki bölümünden de geçen Suudi savaşına destek sağlama yasağını – ki şimdi Biden-Harris yönetiminde bulunan pek çok yetkilinin o zamanlar desteklediği bir düzenleme- yasalaştırdığı düşünüldüğünde, bu hükmün başkanın masasına gelen son savunma politikası yasasının içine dahil edilmesinin çok uzun zaman önce yapılması gereken bir iş olduğu görülecek.
CESUR ADIMLAR ATILMALI
ABD’nin Yemen’de “barış hakemi” olarak kredibilitesini restore etmesi açısından bu düzenlemeyi yasalaştırmamız önemli. Ancak tek başına yeterli değil. ABD, Suudi-Yemen sınırı boyunca uluslararası bir gözlemci heyetini desteklemeli ve Yemen’in yeniden inşa edilmesi için cömert kalkınma programlarına öncülük etmeli. Bu yardım, Yemen Toplumsal Kalkınma Fonu gibi yerel insani yardım ve kalkınma inisiyatiflerini cesaretlendirmeye odaklanmalı. Aynı zamanda Suudi Arabistan’ı, Riyad Merkezli Yemen Cumhuriyeti Hükümetini ve Husileri, yabancı askeri müdahaleyi sonlandıracak ve Yemenlilerin uzlaşmasına olanak sağlayacak bir anlaşmayı esas alan BM yol haritasını kabul etmeleri yönünde baskılayan diplomatik angajmanımızı belirgin bir şekilde arttırmalıyız. Savaş çok uzun sürdü ve artık barış için cesur adımlar atmaya başlamamızın zamanı geldi.
BirGün Çeviri Kolektifi tarafıdan Guardian’dan çevrilmiştir.
Kaynak: Birgün
