Dağlık Karabağ’daki Etnik Temizliğin Her Yerinde İsrail’in Parmak İzleri Var
27 Eylül 2023
Dağlık Karabağ’dan topluca kaçan Ermeniler, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonraki ilk yılları, toplumlarının savaş ve toplu katliamlara maruz kaldığı yılları hala hatırlıyorlar. Ama aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu’nun kendi vatandaşlarına uyguladığı soykırımın daha uzak tarihini de hatırlıyorlar. Sonuç olarak, son yıllarda Dağlık Karabağ’da Ermeni sivillere ve sivil hedeflere saldırmaktan ve savaş suçları işlemekten çekinmeyen Azeri güvenlik güçlerinin insafına güvenmek konusunda haklı olarak isteksizler.
İsrail, 21. yüzyılın ikinci on yılından itibaren Azerbaycan’ın savaş suçları işlemesine ve Dağlık Karabağ’da Ermenileri yenmesine yardım ediyor. İsrail’in Azerilerle, hem İsrail’in İran’a karşı yürüttüğü savaştan hem de ihtiyaç duyduğu petrolün önemli bir kısmını Azerbaycan’dan satın almasından kaynaklanan, milyarlarca dolarlık silah anlaşmalarını içeren stratejik bir ilişkisi var.
Geçmişte iki ülke arasındaki güvenlik bağları gizli kalıyordu. Ancak son yıllarda Azerbaycan, askeri geçit törenlerinde füzeler ve intihar dronları da dahil olmak üzere gelişmiş İsrail silahlarını gururla sergiledi. Ayrıca Azeri topraklarında İsrail intihar drone’ları üreten bir fabrikanın bulunduğunu da ortaya koyan şirket, güçlerinin İsrail silahlarını kullandığını gösteren resmi videoları bir kez daha yayınladı.
6 Mart’ta Haaretz, son yedi yılda 92 Azeri kargo uçağının, patlayıcıların ihraç edilebildiği tek hava alanı olan Ovda hava üssüne indiğini bildirdi. Ayrıca İsrail’e ait bir intihar drone’unun Ermenistan’daki bir tanksavar bataryasına saldırdığı belgelendi (Haaretz, 15 Mart 2021). Haaretz ayrıca Azeri gazetecilerin ve muhalif aktivistlerin NSO’nun Pegasus casus yazılımıyla gözetlenmek üzere hedef alındığını bildirdi (25 Mayıs 2023).
Bu dönem boyunca İsrail, Azerbaycan’a sadece silah sağlamakla kalmadı. Aynı zamanda tarihin çarpıtılmasına da yardımcı oldu. Dışişleri Bakanlığı, 2020’deki hukuki işlemler sırasında, İsrail’in yalnızca “trajedi” olarak tanımladığı Ermeni soykırımını tanımayı reddetmesinin kısmen Azeri hükümetiyle olan ilişkisinden kaynaklandığını itiraf etti. İsrail aynı zamanda Ermenilerin Azerilere karşı gerçekleştirdiği iddia edilen “Hocalı soykırımının” uluslararası alanda tanınması için Azerbaycan’ın yürüttüğü kampanyaya da destek veriyor. Kuşkusuz, 1992 yılındaki Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Hocalı Muharebesi’nde yaşananlarla ilgili çelişkili hikayeler var. Ancak uluslararası toplumun bu konuda hemfikir olduğu bir şey var; terim.
Dağlık Karabağ’da yaşananlar İsrail’in parmak izini taşıyan ilk etnik temizlik değil. Myanmar’da Rohingyalara ve Bosna Savaşı sırasında Müslümanlara yapılan zulüm, pek çok örnekten sadece ikisidir. İsrail, Yahudi halkının kendi tarihinden şunu öğrenmelidir: Muazzam miktarda silah ile tarihin çarpıtılması bir araya getirildiğinde, bu felaketin reçetesidir.
Kaynak: Haaretz
