İzlanda Başbakanı’ndan ziyarete gelecek ABD Başkan Yardımcısı’na ‘Evde yokum’ yanıtı
22.08.2019
Grönland’ı kendisine satmıyor diye Danimarka ile kriz çıkarıp Kopenhag ziyaretini iptal ederek dış politikada yeni bir sayfa açan ABD Başkanı Trump, Kuzey ülkeleri arasında dayanışma tetiklemişe benziyor. İzlanda’nın NATO üyeliğine karşı olan Başbakan Jakobsdottir, Reykjavik’i ziyaret edecek ABD Başkan Yardımcısı Pence ile görüşmeyeceğini duyurdu.
Eylülde Reykjavik’i ziyaret edecek ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ile görüşmeyeceğini teyit eden İzlanda Başbakanı Katrin Jakobsdottir, ABD Başkan Yardımcısı’na had bildirmek gibi bir amacı olmadığını, sadece o gün Kuzey Avrupa ülkelerinde çok etkili Kuzey Sendikaları Konseyi’nde (NFS) konuşma yapması gerektiğini söyledi. Grönland’ı kendisine satmıyor diye Danimarka ile kriz çıkarıp Kopenhag ziyaretini iptal ederek dış politikada yeni bir sayfa açan ABD Başkanı Trump, Kuzey ülkeleri arasında dayanışma tetiklemişe benziyor. İzlanda’nın NATO üyeliğine karşı olan Başbakan Jakobsdottir, Reykjavik’i ziyaret edecek ABD Başkan Yardımcısı Pence ile görüşmeyeceğini duyurdu.
‘ÇOK ÖNCEDEN DAVET EDİLMİŞTİM’
İzlanda devlet radyo-televizyonu RUV’a konuşan solcu kadın başbakan, “İsveç’in Malmö kentindeki toplantının açış konuşmasını yapmak için çok uzun zaman önce davet edilmiştim. Ve herkesin bildiği gibi emek piyasasıyla yakından ilgili ve endişeliyim” dedi.
Jakobsdottir, dışişleri bakanlığı tarafından organize edilen Pence’in ziyaretinin çok yoğun bir takvime denk gelmesinden ötürü konuşma yapmasının ardından apar topar ülkeye dönüp ABD Başkan Yardımcısı ile görüşme imkanının bulunmadığını iddia etti.
ABD, NATO ÜYESİ İZLANDA’YA RUSYA’YA KARŞI POZİSYON ALDIRMA ÇABASINDA
ABD Başkan Yardımcısı, Reykjavik’te yapacağı güvenlik ve savunma konulu konuşmada, 350 bin nüfuslu İzlanda’nın Kuzey Kutup Bölgesi’ndeki stratejik pozisyonuna ve NATO’nun Rusya karşıtı çabalarına vurgu yapacak.
SOL-YEŞİL HAREKET NATO’DAN ÇIKMAK İSTİYOR
Bu gündeme, İzlanda’nın geleneksel tarafsız pozisyonunu savunan milletvekilleri tepkili.
Pence’in ziyareti sırasında hazır bulunmayacak olmasının kendi partisi Sol-Yeşil Hareket’ten gelecek eleştirilerle kesinlikle ilgisinin olmadığını savunan Jakobsdottir, diğer yandan Kasım 2018’de Sol-Yeşil Hareket’in İzlanda’nın NATO’dan çıkmasını ve tarafsız ülke statüsü almasını istediğini açıklamıştı:
“Partimin pozisyonu, İzlanda’nın NATO üyeliğine karşı olmaktır. Ancak parlamentoda bu pozisyonu benimseyen tek partiyiz ve İzlanda’nın 2016 yılında parlamentoda kabul edilmiş bir ulusal güvenlik politikası var. Sol-Yeşil Hareket olarak İzlanda’da da büyük çoğunluğun NATO üyeliğini desteklediğinin farkındayız, ama örneğin adamızda kalıcı askeri varlık gibi fikirlerden yana değiliz.”
‘BATI ALEMİNDE EMSALSİZ TAVIR’
İzlanda Üniversitesi’nin tarih uzmanlarından Thor Whitehead, solcu liderin kararını “Bir İzlanda Başbakanı’ndan daha önce eşi benzeri görülmemiş bir olay. Başka bir Batılı liderin en büyük yabancı müttefiki ağırlamak yerinde yurtdışındaki dostça bir konferansa katılmayı tercih edeceğini sanmam” diye değerlendirdi.
Öncesinde ABD Başkanı’nın Grönland’ı satın alma hamlelerine Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ‘absürt’ tepkisini göstermiş, bunun üzerine Donald Trump “Beni tersleme tarzı hoş olmadı” demişti.
DANİMARKA-İZLANDA ORTAKLIĞI UNUTULMAMALI
Danimarka-İzlanda Birliği 1944’te ikincisinin bağımsızlık ilanıyla bozulsa da iki ülke arasında çok yakın siyasi ve ekonomik ilişkiler sürüyor.
2. DÜNYA SAVAŞI’NDAN BERİ STRATEJİK ÖNEMDE
2. Dünya Savaşı’nda ABD ordusunun Avrupa’daki müttefik güçlere tedarik için deniz-hava üssü kurduğu İzlanda, 1949’da NATO’nun kurucusu oldu ve iki yıl sonra Sovyetler’i kuşatma stratejisi kapsamında ABD askerleri adaya kalıcı şekilde yerleşti.
1990’larda Sovyetler’in dağılmasının ardından yabancı askeri personeli gönderme çalışmaları başlatan İzlanda’dan ABD’nin son kalıcı askerleri 2006’da ayrıldı.
ABD ÜS KULLANIYOR
Ancak haziran ayında ABD’nin kullandığı Reykjavik yakınlarındaki üsse 57 milyon dolarlık yatırım yapmayı planladığı haberi geldi.
İZLANDA’NIN ORDUSU YOK, JEOPOLİTİK DEĞERİ VAR
Halihazırda ordusu bulunmayan tek NATO üyesi olan İzlanda’nın gücü stratejik öneminde yatıyor.
Adı Grönland, İzlanda ve Birleşik Krallık’ın isimlerinin kısaltmasından gelen, bu üç ülke arasında Atlantik Okyanusu’nın kuzeyindeki açık deniz bölgesi için kullanılan GIUK Boşluğu’nun ortasında yer alan İzlanda’nın Kuzey Kutbu’na yakınlığı jeopolitik değerini daha da artırıyor.
Kaynak: Sputnik
