
Askeri harcamaların entropi ekonomisi – Adem Yavuz Elveren
Silahlanma sistemik entropinin temel nedenlerindendir ve askeri harcamalar küresel istikrarsızlığı, gelir ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğini, çevresel bozulmayı artırıcı etki yapar.
Silahlanma sistemik entropinin temel nedenlerindendir ve askeri harcamalar küresel istikrarsızlığı, gelir ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğini, çevresel bozulmayı artırıcı etki yapar.
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, 14 Ocak 2025’te Finlandiya’nın Helsinki kentinde. Litvanya, savunma harcamalarını 2026’dan itibaren toplam ulusal ekonomik çıktının yüzde 5 ila 6’sı arasına çıkarmaya karar verdi.
2008’de Birleşmiş Milletler, New York Times , Los Angeles Times ve diğer birçok yayın kuruluşunda bildirildiği üzere, yılda 30 milyar doların dünyadaki açlığı sona erdirebileceğini söyledi . Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (UN FAO) bize bu rakamın hala güncel olduğunu söylüyor.
SIPRI’nin raporuna göre dünyada askerî harcamaların toplamı 2,4 trilyon doları aştı. Harcamalarda ABD, Çin ve Rusya ilk üç sırada yer alırken Türkiye bir sıra yükselerek 22’nci oldu.
886 milyar dolarlık rekor askeri harcamayı içeren yasa, Ukrayna’ya yardım ve Hint-Pasifik bölgesinde Çin’e karşı atılacak adımlar gibi politikalara yetki veriyor.
Silahlanmada en büyük harcamayı yapan ülkeler Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa. Ancak GSMH’lerine oranla askeri harcamalara en çok pay ayıranlar Yunanistan, Polonya, Baltık ülkeleri, Hırvatistan ve Slovakya.
Daha az askeri gücün ulusal çıkara daha fazla hizmet edebileceğini iddia eden isimlerden bir başkası eski Amerikan Dışişleri Bakanı Henry Kissinger.
Askeri harcamalarda en büyük artış oranı yüzde 13 ile Avrupa’da görüldü. Ancak Avrupa devletleri silahlansa da bu silahları sınırlar arasında hızlı hareket ettiremiyorlar. Bu durum AB’nin güvenlik ve savunmasının komuta merkezini yine NATO’ya devrediyor.
Türkiye 2022’de askeri harcamalara 10,6 milyar dolar ayırdı. NATO ülkelerinin askeri harcamaları 2021’e kıyasla yüzde 0,9 artarak 1,23 trilyon dolara ulaştı.
Siyaset Bilimci Doç. Dr. İsmet Akça, savunma ve askeri harcamaların ağır bilançosunu işçiler öderken, sermaye gruplarının palazlanmasına dikkat çekiyor.