AYM’den askeri cezaevinde yaşam hakkı ihlali kararı
Adana’da askeri cezaevinde bir askerin işkence ile öldürülmesini ele alan Anayasa Mahkemesi, yaşam hakkının ve işkence yasağının ihlal edildiğine karar verdi.
Murat İnceoğlu [email protected]
DUVAR – Gaziantep’te 2005 yılında askerliğini yaparken firar eden ve daha sonra hırsızlık yaptığı iddiası ile ‘firar” ve ‘hırsızlık’ suçlaması ile konulduğu disiplin koğuşunda işkence ile öldürülen Murat Polat davasında Anayasa Mahkemesi (AYM) ‘yaşam hakkı ihlali’ kararı verdi. Kararda, “tamamen devletin koruması altında iken makul bir açıklaması yapılamayan, korkutma ve sindirme amacıyla yapıldığı değerlendirilen oldukça yoğun bir fiziksel şiddete maruz kalmış ve bunun sonucunda yaşamını yitirmiştir” denildi.
Gaziantep’te askerlik yaparken birliğinden firar eden Murat Polat, İskenderun’da hırsızlık yaptığı gerekçesiyle gözaltına alınmış ve asker olması nedeniyle Merkez Komutanlığı’na teslim edilmişti. Polat, hırsızlık ve firar suçlaması ile Adana’da 6’ncı Kolordu Komutanlığı’na bağlı askeri cezaevine konuldu. Cezaevinde, ‘giyinme odası’ olarak adlandırılan bölümde gardiyanlık yapan askerler tarafından öldüresiye dövülmesinin ardından kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirmişti.
Murat Polat’ın öldürülmesi sonrası yürütülen soruşturmada, gardiyanlık yapan askerler, tutuklu elbisesi giymek istemediğini ve karşı koyduğunu, daha sonra kafasını duvara ve dolaplara vurduğunu söyledi. Soruşturma sonucu 1 yarbay ve 29 asker hakkında Murat Polat’ın işkence ile ölümüne neden oldukları ve ayrıca 6 askere daha işkence yaptıkları iddiası dava açıldı.
DAVA DOKUZ YILDAN FAZLA SÜRDÜ
Adana 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava yedi yılın ardından sonuçlandı. Savcı, asker Hüseyin Güldaşı’nın ‘kasten öldürme’ suçundan müebbet hapis, 12 sanığın işkenceden 28 yıla kadar hapis ve Yarbay M.S. ile birlikte diğer sanıkların da beraatını istedi.
Mahkemede Murat Polat’ı komutanlarının emriyle dövdüğünü söyleyen gardiyan er Hüseyin Güldaşı’nın cezası duruşmadaki iyi halimüebbet hapisten 25 yıla indirildi. 6 askere işkence yaptıkları iddia edilen Güldaşı ve diğer sanıklar Ramazan Güvercin, Erol Kaya, Mevlüt Koçyiğit, Ağit Demir, Ali Uslu, Mehmet İşlet, Bahattin Yıldız, Emir Sapmaz, Erkan Göçer, Yakup Vasatoğlu, Ümit Kesin ve Ferhat Erdem’in suçu basit yaralama olarak kabul edildi. Bu 13 sanık da 500’er lira adli para cezasına çarptırılıp, cezaları hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına çevrildi.
İddianameyi hazırlayan cumhuriyet savcısının müebbet hapis cezası istediği Yarbay M.S. ile 4 astsubayın da aralarında bulunduğu 16 sanık ise delil yetersizliğinden beraat etti. Dava sırasında ölen Nihat Ercan’ın davası ise düştü. Dava Yargıtay 8. Ceza Dairesi’nin kararı onaması ile birlikte 9 yıl 7 ay sonra sonuçlanmış oldu.
AİLE AYM’YE BAŞVURDU
Yargıtay kararının ardından aile emir verenlerin yargılanmadığı, etkin bir soruşturma yürütülmediği ve sorumluların ceza almadığı ve oğulları Murat Polat’ın yaşam hakkının ihlal edildiği iddiası ile Davası Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdı.
Dosyayı görüşen AYM, davanın 9 yıl 7 ay sürmesinin, benzer yaşam hakkı ihlallerine neden olabilecek kadar uzun bir süre olduğuna karar verdi. Oy birliği ile alınan kararda, “tamamen devletin koruması altında iken makul bir açıklaması yapılamayan, korkutma ve sindirme amacıyla yapıldığı değerlendirilen oldukça yoğun bir fiziksel şiddete maruz kalmış ve bunun sonucunda yaşamını yitirmiştir. Yine yukarıda belirtildiği üzere olay hakkında etkili ve kapsamlı bir soruşturma yürütülmemiştir. Somut olayın koşulları dikkate alındığında yaşam hakkının ihlal ediliği iddiası ile işkence yasağının ihlal edildiği iddiasının iç içe geçtiği anlaşılmıştır” denildi.
Murat Polat’ın dövülmesi sırasında kullanılan 1 metre uzunluğunda ve 10 santim genişliğinde sopaların üst rütbeliler tarafından aramalarda bulunmaması ve seslerin yönetim bölümününden duyulmaması konusuna da değinilen kararda, Askeri Ceza İnfaz Kurumu yetkililerinin gardiyanları koruma gayreti ile hareket ettiğine dikkat çekildi.
YENİDEN YARGILANACAKLAR
AYM Polat ailesinin başvurusu üzerine ele aldığı dosyada kararın yeniden yargılama yapılmak üzere Adana 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ne karar verdi. Kararda ayrıca aileye 50 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmedildi.
Kaynak: Gazete Duvar
