Yaşayan Kütüphane’de Vicdani Ret
“Ötekiler” okuyucularının önüne çıktılar…
27 Kasım 2014 Perşembe 11:35
Deniz Güneş / Demokrat haber
ELSA(*)’nın 26 Kasım Tarihinde Bilgi Üniversitesi Silahtar Kampüsü’nde gerçekleştirdiği “Yaşayan Kütüphane” etkinliğinde Vicdani Ret Derneği’nden Ercan Jan Aktaş da “Vicdani Ret Kitabı” olarak bulundu.
“Önyargılarınızı rafa kaldırmaya geldik” sloganı ile çalışması yürütülen ve “biz kitaplarımızla birlikte sizi kütüphanemizde ağırlamaya hazırız. Peki ya siz ön yargılarınızı rafa kaldırmaya hazır mısınız?” sözü ile duyurusu yapılan etkinliğe Türkiye’de “öteki” olarak ifade edilen 19 ayrı gruptan insanlar canlı kitap olarak okuyucularının önüne çıktılar.
Bu 19 kitap içinde bulunan kimi kitaplar; Kürt, Alevi, Ermeni, Eski Mahkum, Engelli, Vicdani Ret, Gay, Enterseks, Roman, Ateist, Komünist, Bağımlı, HIV Pozitif… İki ay gibi bir zaman için bütün çalışmaları yürütülen etkinlik 26 Kasım(dün) tarihinde saat 10.00-18.00 arasında yoğun ve de ilgili bir katılım ile gerçekleştirildi.
Vicdani Retçi Ercan Jan Aktaş’ın sorularımıza cevapları:
1) İlk kez mi Yaşayan Kütüphane’de kitap oldunuz?
Hayır, Vicdani Ret Kitabı olarak bu katıldığım üçüncü Yaşayan Kütüphane etkinliği oldu.
2) Nasıl bir etkinlik Yaşayan Kütüphane?
Biraz ilginç aslında, yapılan duyuru ve davetler üzerine okuyucu olarak Yaşayan Kütüphane alanına geliyorsun, raflarda kitaplar yok, önce masada seni bekleyen bir kayıt masası var, burada ayrıca da bir katalog var, bu katalog da o gün için kaç tane kitap olduğunu görüyorsunuz, bu kataloga göre okumak istediğin kitabı belirliyorsun ve gidip birlikte yüz yüze okuma işlemine başlıyorsun.
3) İlginç dediniz, başka bir şeyler söylemek ister misiniz bu konuda?
Öncelikle kitap olarak seçilenler aslında bu sistemin militer toplum ile birlikte uzun yıllardır canına okuduğu, şiddetin her türlüsünü uyguladığı gruplar. Bu yanı ile zaten “biz kitapların” bir yerde bir dirsek teması, zaman zaman farklı etkinlik ve alanlarda bir birlikteliğimiz var. Ve bu kez biz “ötekiler” başka bir performans ile başka bir kitle ile yüz yüzeyiz. Bu karşılaşma anında hoş şeyler de oluyor.
4) Sizin için verimli bir etkinlik oldu mu?
Aslında Vicdani Ret Derneği olarak daha iyi bir hazırlık ile gidebilirdik, en azında bir kadın vicdani retçi arkadaşım ile orada olmak daha verimli olurdu. Bunun iki katkısı olur, bir “hadi ya kadınlar da mı vicdani retçi oluyor” sorularına doğrudan ve de etkili bir cevap, diğer katkı ise iki kişi olmak alanı, günü ve de zamanı daha da etkili kullanmayı getirir. Çünkü oldukça da yorucu bir gün oluyor.
5) Size en çok gelen sorular nelerdir?
Dün de geldi, “neden vicdani ret?”
6) Genel olarak değerlendirirsen gelenlerin soruları, beklentileri nasıl oluyor?
Ben üç kategoriye ayırıyorum;
a) Hiçbir bilgisi olmayanlar, hatta Yaşayan Kütüphane için salona girdiğinden daha önce buna dair hiçbir karşılaşma yaşamamış, bilgisi olmayanlar, “hadi ya bu da nedir bir de buna bakayım” diyenler.
b) Vicdani redde dair kısmen bir bilgisi var, “vatana hizmetten kaçmak”, “askerlikten yırtmak” gibi bir algı ile sorgulayan bir yaklaşım içinde olanlar oluyor.
c) Vicdani redde dair bilgisi olanlar ve doğrudan bir vicdani retçi ile konuşarak daha da bir derinlemesine öğrenmek, hikayesini dinlemek, ortaklaşacağı alanlarda bir ortaklık talebinde bulunmak.
7) Yaşayan Kütüphane etkinliklerini genel olarak nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bir yanı ile iyi, etkili bir etkinlik olarak görüyorum, hayatında ilk defa karşısında bir Kürt, Alevi, Ateist, Vicdani Retçi ile konuşan insanlar oluyor. Temas ederek öğrenmenin etkili bir çalışması oluyor bu anlamda. Diğer yandan ise sorgulamaya başladım, özellikle böylesi etkinliklerin sergilendiği alanlar aslında biraz da bu toplumun “elit”lerinin toplandığı alanlar. Koç Üniversitesi, Bilgi Üniversitesi gibi. Oysa böylesi etkinliklerin sokakta, farklı farklı meydanlarda, yani geniş ve de farklı sosyal yapıda insanların daha yoğun bulunduğu alanlarda olması verimli olacaktır diyorum. Son olarak da “eğitimin bir nesnesi” olma durumu var, seçilmişler geliyor ve sen onlara “bak biz senin bildiğin gibi kötü, vatan haini, düşman insanlar değiliz” diyerek ona algısının dışında başka şeyler anlatmaya çalışıyorsun. Bu durum her zaman güzel ve de heyecanlı olmuyor.
(*) ELSA Ağı, 42 ülkede, 38.000 hukuk öğrencisi ve genç avukattan oluşmaktadır. Dernek, ulusal grupların yanında, yaklaşık 300 hukuk fakültesinde, lokal gruplar aracılığıyla da etkinliğini göstermektedir.
ELSA’nın ulusal grupları ve gözlemcileri: Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Kazakistan, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Karadağ, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Makedonya, Romanya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, Ukrayna ve İngiltere.
http://www.demokrathaber.net/roportajlar/yasayan-kutuphanede-vicdani-ret-h41315.html
