Sesli Sözlük: Anti Militarizm / Seslendirme: Mahir Mete / Özgür Üniversite
Kelimeler, kavramlar, kuramlar gerçeği ortaya çıkarmanın da gerçeğin üstünü örtmenin de aracı olabiliyor. Aynı şekilde özgürleşmenin veya köleleştirmenin araçları da olabildikleri gibi… Kavramın eski dildeki karşılığı mefhum, fehim kökünden türemedir, anlama, anlayış demeye geliyor. Kuramın (teorinin) karşılığı da nazariyyedir, bakmak anlamına gelen nazardan türemedir. ….
Somut tarihsel toplumsal koşullarda ortaya çıkıyorlar, birileri tarafından birileri için ve belirli amaç içindedirler. Şeyleri, olguları, toplumsal olguları bilince çıkarmanın hem de üstünü örtmenin, karartmanın araçlarıdırlar.
Teori son tahlilde bakış demekse, kimin nereden nereye baktığı önemlidir. Fakat asıl belirleyici olan nereye bakıldığı değil, nereden bakıldığıdır. Bu yüzden sosyal teorinin hangi somut tarihsel ortamda kimin tarafından ortaya atıldığı, nasıl ve ne amaçla kullanıldığı kritik öneme sahiptir. Dolayısıyla herkes için aynı anlama gelen bir kavram veya sosyal teori mümkün değildir.
Fikret Başkaya / Kavram Sözlüğü Önsözünden
