EBCO, Avrupa Gençlik Forumu’nun Avrupa’da zorunlu askerliğe karşı vicdani ret hakkını tanıma kararını memnuniyetle karşılamaktadır
Brüksel, 12 Aralık 2018
EBCO, 22-24 Kasım 2018 tarihlerinde Sırbistan’ın Novi Sad şehrinde düzenlenen Avrupa Gençlik Forumu Genel Kurulu’nun almış olduğu Avrupa’da askerlik hizmetine karşı vicdani ret hakkının tanınması kararını memnuniyetle karşılamaktadır.
EBCO Başkanı Friedhelm Schneider’in açıklaması:
“EBCO’nun savaş karşıtları ile hukuki yaptırımlara ve ayrımcılığa maruz kalmış olanlara verdiği desteğin merkezinde; vicdani sebeplerle ve/veya inançları gereği savaşa ve savaş hazırlıklarına muhalif olmaları temeline dayanan, askerlik hizmetine karşı vicdani ret gençlik hakkının yasal olarak tanınması yer alır. Askerlik hizmetine karşı vicdani ret hakkının uluslararası ve bölgesel anlamda giderek daha fazla tanınmakta olmasına rağmen, Avrupa’da bu haklarını kullanmak isteyen genç insanlar vicdani ret hakkının tanınmaması veya tam olarak uygulanamaması gibi sebeplerle vicdani ret hakkının yanı sıra başka hak ihlallerine de maruz kalıyorlar.”
Avrupa Konseyi bölgesinde Ermenistan, Avusturya, Azerbaycan, Belarus, Kıbrıs, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Gürcistan, Yunanistan, Litvanya, Moldova, Norveç, Rusya, İsviçre, Türkiye ve Ukrayna’da askerlik hizmeti zorunludur. Tek istisna olan Türkiye’nin dışındaki bütün devletler ya askerlik hizmetine karşı vicdani ret hakkını açıkça kabul etmiş ya da alternatif sivil hizmet seçeneği sunma niyeti göstermişlerdir. Ancak bu tarz bir tanıma, mutabakat sağlanmış olan mevcut uluslararası standartların tamamıyla kabul edilmiş olduğu anlamına gelmiyor. Örneğin; Bulgaristan, Rusya Federasyonu ve Belarus’ta anayasada yer alan maddelerin uygulamaya geçirilmesi için gereken yasal düzenlemeler yıllarca yapılmadı. Birçok durumda, ilk yapılan yasal düzenlemeler ya sadece belli başlı dar gruplar için uygulandı ya da sadece silahsız askeri hizmet seçeneği sunuldu. Vicdani retçilere eziyet edilmesi durumu genellikle sürdürüldü ve bazı yerlerde yasalar uzun süredir yerleşmiş olmasına rağmen vicdani retçiler halen zulüm görmeye devam ediyorlar.”
EBCO’nun Avrupa Gençlik Forumu’na gönderdiği delegeler olan Martina Lanza ve Daniele Taurino’nun açıklaması:
“Bu karar, genç vicdani retçilerin maruz kaldıkları hak ihlallerine dikkat çekiyor ve bütün Avrupa devletlerini bu kararda açıklanmış olan haklarla uyumlu olacak şekilde politikalarını gözden geçirmeye çağırarak, bu ihlallerin son bulması sürecine katkıda bulunuyor. İlaveten; bu karar, genç insanlar için zorunlu askerlik eğitimini tekrar yürürlüğe sokmayı planlayan Avrupa ülkelerine yasalarında yer alan vicdani ret hakkına saygı göstermenin gerekliliğini hatırlatıyor. Kararda son olarak; vicdani retçilerin alternatif silahsız ve şiddetsiz sivil hizmet yaparak, savunmasız grupların ve genel toplumun iyi olmasına sağladıkları değerli ve faydalı katkıları ile daha genel anlamda bir genç olarak barış süreçleri ile çatışmaların sonlandırılmasına veya çözülmesine yönelik olan katkıları onurlandırılıyor.”
Kararın ana kısmı:
AVRUPA GENÇLİK FORUMU,
Zorunlu askerlik uygulaması olan devletleri, başka herhangi bir şey yapmalarına gerek kalmayacak şekilde vicdani retçileri askerlik hizmetinden muaf tutmaya çağırıyor. Ya da ikincil seçenek olarak; vicdani ret sebeplerine uygun olacak şekilde silahsız ve şiddetsiz bir karakteri olan, topluma faydalı olan ancak uzun süreler, anlamsız yerleştirmeler veya parasal ayrımcılık gibi cezalandırıcı doğada olmayan bir alternatif hizmet seçeneği sunmaya çağırıyor.
Devletleri, vicdani retçilerin haklarının korunmasını savunan veya askerlik hizmetine karşı vicdani ret hakkını savunan kişilerin ifade özgürlüklerine saygı göstermeye çağırıyor.
Devletlere alternatif hizmet süresini ülkelerinde uygulamakta oldukları kısa dönem askerlik süresine eşit olacak şekilde azaltmalarını öneriyor.
Ayrıca bireyin gerekçelerini açıkladığı bir bildiri sunmasının vicdani retçi statüsü alması için yeterli kabul edilmesini öneriyor. Ya da ikinci bir seçenek olarak;
Devletleri, vicdani retçiler arasında inanç ayrımı gözetmeden bir vicdani retçinin samimiyetine karar verecek olan, askeri yetkililerden tamamıyla ayrı, bağımsız ve tarafsız karar verme kurumları kurmaya davet ediyor.
Vicdani retçi statüsü ile ilgili alınan herhangi bir karardan sonra her zaman için; kanunun belirlediği, yetkili, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından bu kararın tekrar incelenebilme hakkı olması gerekliliğini belirtir.
Bireylerin sırf vicdani retçi oldukları için tutuklanmamaları ve askeri veya alternatif hizmet yapmayı reddettikleri için cezalara maruz bırakılmamaları için devletlerin gereken önlemleri almalarının gerektiğini vurgular.
Ayrıca alternatif hizmet yapan genç insanların savunmasız grupların yararına ve daha barışçıl bir toplum için kamu hizmetlerinde, hayır işlerinde ve derneklerde oynayabilecekleri önemli rolü vurgular.
Askerlik hizmetine karşı vicdani ret hakkı ile bilginin ulaşılabilirliğinin önemini ve bu bilgilerin gençler için kolay olacak bir şekilde yazılabilmesinin ve dağıtılabilmesinin önemini tekrar belirtir;
Devletleri, Birleşmiş Milletler Evrensel Periyodik İnceleme mekanizması kapsamında BM kurumlarına sunacakları ulusal raporlarında, askerlik hizmetine karşı vicdani ret hakkı ile ilgili kanunların ülkelerindeki durumuna dair bilgilere de yer vermeye davet ediyor.
Avrupa Gençlik Forumu’nu ve üye kurumlarını; vicdani ret hakkı ile alakalı olan temasları kapsamında insan hakları kurumlarına yaptıkları sunuşlarda, vicdani ret hakkını bir gençlik hakkı olarak öne çıkarmaya çağırıyor.
Aşağıdaki linklerden kararın tamamına ulaşabilirsiniz:
Avrupa Gençlik Forumu Genel Kurulu Kararı
EBCO basın açıklaması
Kaynak: EBCO
Çeviri: VR
