İsrail Kabinesi, Gazze ateşkesini ve Hamas ile esir takası anlaşmasını onayladı
İsrail hükümeti, ateşkesin İsrail kabinesinin bu gece anlaşmayı onaylamasının ardından 24 saat içinde yürürlüğe gireceğini söyledi.
Stephen Quillen
9 Ekim 2025
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamaya göre, İsrail hükümeti Hamas ile Gazze’de ateşkes sağlanmasını öngören anlaşmayı onayladı.
Cuma günü erken saatlerde yapılan oylama, Gazze’deki çatışmaların 24 saat içinde durdurulmasının ve Gazze’de tutulan 20’sinin hayatta olduğu düşünülen 48 İsrailli tutsağın 72 saat içinde serbest bırakılmasının önünü açıyor.
Netanyahu’nun ofisi sosyal medyada yaptığı kısa açıklamada, “Hükümet, az önce tüm rehinelerin -hem yaşayanların hem de ölenlerin- serbest bırakılmasına ilişkin çerçeveyi onayladı” dedi.
Oylama, arabulucuların İsrail ile Hamas arasında Gazze’de ateşkes sağlanması ve Gazze’de tutulan esirlerin İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklularla takas edilmesi konusunda varılan anlaşmayı duyurmasının bir gün ardından gerçekleşti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın savaşı sona erdirmek için hazırladığı 20 maddelik planın ilk aşamasını kapsayan anlaşma , Trump’a göre İsrail’in askerlerini “anlaşılmış bir hatta” çekmesini de gerektiriyor.
İsrail hükümet sözcüsü Şoş Bedrosyan, İsrail’in anlaşma kapsamında tutuklu Filistin lideri Mervan Barguti’yi serbest bırakmayı planlamadığını belirterek, İsrail’in anlaşma gereği güçlerini geri çekmesi halinde Gazze’nin yarısından fazlasını kontrol etmeye devam edeceğini ileri sürdü.
Trump, perşembe günü yaptığı açıklamada, İsrailli tutsakların Gazze’den “Pazartesi veya Salı” serbest bırakılacağını ve Mısır’da yapılacak ateşkes imza törenine katılmayı umduğunu söylemişti.
İsrail ve Hamas tarafından onaylanan ateşkes anlaşmasının ilk aşamasının tüm detayları henüz netleşmezken, Trump, planının İsrail’in iki yıllık savaşıyla harap olan Gazze’ye “kalıcı barış” ve geniş çaplı yeniden yapılanma getireceğini söyledi.
Trump, “Dünyanın o bölgesinde bazı ülkelerin muazzam servetleri var ve bunun çok küçük bir kısmı bile Gazze için harikalar yaratacak” dedi ancak yeniden inşa planına ilişkin ayrıntı vermedi.
“Bazı muhteşem ülkelerin öne çıkıp çok para harcayacağını ve işlerin üstesinden geleceğini düşünüyorum” dedi.
Trump, yaptığı açıklamada silahsızlanmanın anlaşmanın ikinci aşamasının bir parçası olacağını söylerken, İsrail, Hamas’ın silahlarından vazgeçmesi konusunda ısrarcı oldu.
Trump, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Bu konuda konuşmayacağım çünkü ikinci aşamanın ne olduğunu az çok biliyorsunuz. Ancak… silahsızlanma olacak,” dedi ve İsrail güçlerinin “geri çekilme” yapacağını da sözlerine ekledi.
‘Ciddi anlaşmazlıklar’
Trump ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşılarken, İsrail güçleri Gazze bölgelerine saldırmaya devam etti. Gazze Sağlık Bakanlığı Perşembe günü yaptığı açıklamada, İsrail saldırılarında en az 10 Filistinlinin öldüğünü, 49 kişinin de yaralandığını bildirdi.
Filistin haber ajansı Wafa, İsrail’in Gazze Şehri’ndeki Sabra semtine düzenlediği saldırıda dört kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Wafa’ya göre, ateşkesin ihlal edilmesine rağmen Gazze’de günlük ölü sayısı 29’a yükseldi.
Gazze Sivil Savunma Birimi, saldırının Ghabboun ailesine ait bir evi hedef aldığını ve en az 40 kişinin enkaz altında kayıp olduğunu bildirdi.
Gazze Belediyesi Sözcüsü Asem El Nabih, ateşkesin ilk aşaması konusunda varılan mutabakata rağmen “sahadaki gerçekliğin değişmediğini” söyledi.
“Bu nedenle tebrikler ve kutlamalar şu anda en doğru hareket tarzı olmayabilir, özellikle de Gazze’de hala kan dökülüyorken” dedi.
Gazze’nin merkezindeki ez-Zawayda gazetesinden bildiren El Cezire muhabiri Hani Mahmud, “Gazze Şeridi’nde çok sayıda hava faaliyeti” olduğunu söyledi.
“İnsanlara henüz hiçbir şeyin kesinleşmediği hissi veriyor” diyen yetkili, kıtlık çeken bölgeye yardımların hala reddedilmesi nedeniyle insani durumun kötü olmaya devam ettiğini vurguladı.
Hamas, perşembe günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, İsrail’in Sabra’daki “katliamını” kınadı ve arabulucuları ve ABD’yi “İsrail’in suçlarının sorumluluğunu üstlenmeye ve sivillere yönelik bombalamaları durdurmak için müdahale etmeye” çağırdı.
Grup, İsrail’in “sistematik katliamlarının” “soykırımı son ana kadar sürdürme” niyetini gösterdiğini ve “arabuluculuk çabalarını baltalamayı ve anlaşmanın uygulanmasını engellemeyi” amaçladığını söyledi.
Yoğun görüşmelerin dördüncü gününde konuşan Hamas Başmüzakerecisi Halil el-Hayya, ABD ve arabuluculardan, anlaşmanın ilk aşamasının savaşa kalıcı, kesin bir son vereceğine dair garanti aldığını söyledi.
“Kardeş arabuluculardan ve ABD yönetiminden, savaşın tamamen bittiğine dair güvence aldık” dedi.
Anlaşma kapsamında İsrail hapishanelerinde müebbet hapis cezası çeken 250 Filistinlinin yanı sıra Gazze’den 1.700 Filistinli ve İsrail tarafından tutuklu bulunan tüm Filistinli kadın ve çocukların serbest bırakılacağını söyledi.
El Cezire’nin kıdemli siyasi analisti Mervan Bişara, anlaşmanın “ilk aşamasının ilk aşaması”nın ilerlemesine rağmen, İsrail ile Hamas arasında “ciddi anlaşmazlıkların” sürdüğünü belirtti. Bişara, bunların arasında İsrail’in geri çekilmesinin zamanlaması ve kapsamı, savaş sonrası Gazze Şeridi yönetiminin yapısı ve Hamas’ın kaderi gibi konuların da yer aldığını belirtti.
Anlaşmanın henüz müzakere aşamasında olan ikinci aşamasının, İsrail’in tamamen çekilmesini, Hamas’ın silahsızlandırılmasını ve Gazze’de yeni güvenlik ve yönetim düzenlemelerinin oluşturulmasını içermesi bekleniyor .
‘Gazze’deki aileler tezahürat ediyor’
Bu arada ateşkes anlaşmasına ilişkin haberler tüm dünyada memnuniyetle karşılanırken, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, kurumun yardım dağıtımını “artırmaya” ve “iyileşme ve yeniden inşa çalışmalarını ilerletmeye” hazır olduğunu söyledi.
Gazze için, 67.000’den fazla insanın ölümüne ve yaygın kıtlığa yol açan , önde gelen bilim insanlarının ve bir BM soruşturmasının soykırım anlamına geldiğini söylediği İsrail saldırıları ve ablukalarından iki yıl sonra bir mola imkânı sunuyor.
Gazze’den bildiren Al Jazeera muhabiri Tarık Ebu Azum, “İki yıldan fazla süren yıkım, tahribat, yerinden edilme ve tutulmayan sözlerin ardından ateşkes haberini duyan aileler sevinç çığlıkları atıyordu,” dedi. “İnsanlar sevdiklerine kavuşmayı ve hatta kaybettikleri için yas tutmayı dört gözle bekliyor.”
Ancak bazı analistler, anlaşmanın kalıcı bir barış garantisi olmadığı konusunda uyarıda bulundu.
Orta Doğu siyasi analisti Ömer Beddar, Al Jazeera’ya verdiği demeçte, “Bu sadece birinci aşama için bir anlaşma. Bu bir esir takası, Gazze’de devam eden büyük çaplı katliamları durduruyor ve daha fazla insani yardımın gelmesini sağlıyor,” dedi. “Ancak bu soykırımın yeniden başlayıp başlamayacağını kestirmek mümkün değil… ve İsrail gerçekten Gazze’nin yeniden inşasına izin verecek mi? Bence bu gerçekten büyük bir soru.”
Kaynak: ALJAZEERA
