HDP’den askerlik kanununa vicdani ret şerhi
HDP Şanlıurfa Milletvekili Nimetullah Erdoğmuş, yeni askerlik kanun teklifine verdiği muhalefet şerhinde, “Zorunlu askerlik kaldırılmalı, bu sisteme devam edilecekse de vicdani ret hakkı tanınmalı” dedi.
Nergis Demirkaya [email protected]
ANKARA – Meclis bu hafta yeni askerlik kanunu teklifini görüşecek. Zorunlu askerlik uygulamasını devam ettiren, süreleri değiştiren teklife şerh düşen Milli Savunma Komisyonu’nun HDP’li Üyesi Nimetullah Erdoğmuş, “Zorunlu askerlik kaldırılmalı, bu sisteme devam edilecekse de vicdani ret hakkı tanınmalı” dedi.
Askerlik Kanunu’nda köklü değişiklik içeren 65 maddelik yeni teklif Meclis Milli Savunma Komisyonu’nda görüşülerek oy çokluğuyla kabul edildi. Askerlik süresini er ve erbaşlar için 6 ay, yedek subay ve yedek astsubaylar için 12 ay olarak düzenleyen, bedelli askerliği sürekli hale getiren teklifin bu hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülerek yasalaşması bekleniyor.
ZORUNLU ASKERLİK YERİNE ALTERNATİFLER VAR
Milli Savunma Komisyonu’nun HDP’li üyesi Nimetullah Erdoğmuş teklife karşı verdiği muhalefet şerhinde HDP olarak zorunlu askerliğin kaldırılmasını savunduklarını belirtti. Bir kamu hizmeti olarak görülebilecek zorunlu askerlik yerine alternatifler düşünülebileceğini belirten Erdoğmuş şu örnekleri verdi:
“Vicdani ret yasası çıkıncaya kadar devlet birikmiş askerlik problemlerini alternatif kamu hizmetleri yoluyla çözebilir. Almanya’da her yetişkin askerlik hizmeti yapmak zorunda. Ancak vicdani ret hakkı da var. Askerlik yapmak istemeyenler genelde, 9 ay anaokulları, hastaneler, rehabilitasyon merkezleri ve huzurevleri gibi kurumlarda çalışıyor. Sivil hizmeti yerine getiren vicdani retçi, askeri kışlada değil evinde yaşıyor. Vicdani retçiler, Kızıl Haç’ın da başlıca personeli arasında yer alıyor. Avusturya’da vicdani retçiler için 8 ay zorunlu askerliğe karşılık 12 ay kamu hizmeti şartı bulunuyor. Yunanistan’da, 12 ay zorunlu askerlik hizmetine karşılık 24 ay kamu hizmeti, Polonya’da 12 ay askerlik hizmetine karşılık 18 ay kamu hizmeti, İsveç’te ise 7.5 ay askerlik hizmetine karşılık yine 7.5 ay kamu hizmeti öngörülüyor.”
27 AB ÜLKESİNDEN 21’İNDE ZORUNLU ASKERLİK YOK
Dünyanın profesyonel orduya geçtiğine dikkat çeken Erdoğmuş, “27 AB üyesi ülkeden 21’inde zorunlu askerlik yoktur. 28 NATO ülkesinin ise 23’ünde profesyonel ordu mevcut. Özellikle 2000’lerin başından itibaren dünyada zorunlu askerliğin yerini giderek profesyonel ordulara bıraktıklarını söylemek yanlış olmaz. Bu bağlamda zorunlu askerliğin kaldırılması, bu sisteme devam edilecekse de vicdani ret hakkının Türkiye’nin de tanıması gerekmektedir” dedi.
VİCDANİ RET BİR HAKTIR
Avrupa Konseyi üyesi ülkeler arasında vicdani reddi hak olarak tanımayan sadece Türkiye ile Azerbaycan bulunduğuna dikkat çeken Erdoğmuş, vicdani retle ilgili dünyanın farklı ülkelerinden örnekler verdi ve ekledi: “Şu an yürürlükte olan anayasaya göre de vicdani ret bir insan hakkıdır. Anayasanın 90. maddesi uluslararası sözleşmeleri iç hukuktan daha üstün ve geçerli tutar. Türkiye’de vicdani ret yasasının olmayışı bu talebi bir hak olmaktan çıkarmaz. Türkiye’nin altında imzası olan iki büyük sözleşme vicdani ret talebine hukuku dayanak oluşturur. Birleşmiş Milletler medeni Haklar sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları sözleşmesi, ‘Din ve vicdan özgürlüğü bağlamında vicdani ret’i insan hakkı olarak tanımlar.”
YURTTAŞ PARA KAYNAĞI!
Düzenlemeyle bedelli askerlik 31 bin TL üzerinden kalıcı hale getiriliyor. Bedelli askerlikte yaş sınırının kaldırılması ve uygulamanın kalıcı hale getirilmesinin ülkenin içine düşürüldüğü ekonomik krizden kaynaklandığını düşündüklerini belirten Erdoğmuş, “AKP, yurttaşı yine tabir-i caizse para kaynağı olarak görmektedir. Bu yaklaşımı etik ve ahlaki bulmadığımızı söylemek isteriz. Zorunlu askerlik kaldırılmalıdır. Bu yoksa vicdani ret hakkı tanınmalıdır. Ancak bunları kabul etmeyen bir siyasi iktidar söz konusudur. O halde olması gereken herkesten geliri ölçüsünde bedelli ücretinin tahsil edilmesidir. Aksi durumun zenginlerin kayırıldığı bir durumu ortaya koymaktadır” dedi.
Kaynak: Gazete Duvar
**
HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, Meclis’te yaptığı basın toplantısında; “askerlik yapmak istemeyen gençlerin kamu hizmeti yapma hakkı vardır. Bu hem topluma hizmettir hem insanlığa hizmettir ve hem de gençlerin kendisini geliştirmesine imkan vermektedir” dedi.
Bir diğer konu askerlik yasası ile ilgilidir. HDP, bildiğiniz gibi vicdani red hakkı yani vicdani kamu hizmeti hakkını savunmaktadır zorunlu askerlik karşısında. Bunu daha önce dile getirdik, bir kez daha gündeme getireceğiz. Vicdani kamu hizmeti hakkı bu teklifte yer almıyor. Avrupa Konseyi üyesi olan ülkelerden arasında sadece Türkiye ve Azerbaycan bu hakkı tanımamıştır. Onun dışındaki bütün Avrupa Konseyi üyesi ülkelere bu hakkı tanımıştır. Çin’e kadar pek çok ülkede vicdani kamu hizmeti hakkı geçerlidir. Bunun pek çok yöntemi var askerlik yapmak istemeyen gençlerin kamu hizmeti yapma hakkı vardır. Bu hem topluma hizmettir hem insanlığa hizmettir ve hem de gençlerin kendisini geliştirmesine imkan vermektedir. Bu hak yok sayılmıştır, bu konu tartışıldığında atılması gereken adımlar vardır. Bunu tartışmaya devam edeceğiz.
İki önemli madde daha var, üzerinde ciddi olarak durulması gereken. Biri bedelli ücret meblağıdır. AKP’nin ve diğer sözcülerin ifade ettikleri 5 bin TL’den söz edilmektedir. Biz bunu düşük gelirli olan gençlerin ve ailelerin faydalanabileceği bir meblağ olmadığını düşünüyoruz. Çünkü Türkiye’de milyonlarca asgari ücretli vardır, asgari ücret 2 bin 20 TL’dir, 5 bin TL değildir. Ve eğer bir meblağ belirlenecekse bunun asgari ücret üzerinden belirlenmesi ve dar gelirli ailelerin çocuklarının da yararlanacağı bir meblağ tespit edilmelidir. 5 bin TL yüksektir.
Yasa teklifinin 45’inci maddesinde bir içerik vardır ki bu kolay kolay anlaşılır ve kabul edilebilir bir durum değildir. Cumhurbaşkanının barışta, OHAL hallerinde, savaşta, askerliğini henüz yapmayanları muaf tutabileceğine yönelik maddedir. Bu son derece muğlaktır. Hangi ihtiyaçtan doğmuştur belli değildir ve büyük bir keyfiyet içermektedir. Barış zamanı neden böyle bir ihtiyaç duyulduğunun cevabı yoktur. Bizim aklımıza çeşitli ihtimaller geliyor, bu son derece keyfidir ve Cumhurbaşkanı’na istediği kişiyi askerlikten muaf tutma hakkı tanıyor. Bütün bunları tartışacağız. Hem Meclis’teki gruplara hem de halkımıza bu konudaki önerilerimizi sunacağız.
Kaynak: Demokrat Haber
**
“Maaşlı askerlik teklifine olumlu cevap verenlerin oranı yüzde 1’de kalır” – Yeni Şafak
**
CHP ve AKP “vicdani ret” seçeneğinin Türkiye koşulları için uygun olmayacağını düşünüyor – BBC
**
Cumhurbaşkanı’na askerlikten muaf tutma yetkisi verilmesi ve vicdani ret hakkı da tartışılan bir diğer nokta – Evrensel
