YENİ BİR KİTAP: ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA VİCDANİ RED HAKKI
Vicdani red dini, ahlaki, manevi, düşünsel, insani ve benzeri inanç ve kanaatlere dayalı vicdani sebeplerle savaşa ve askerlik hizmetine karşı çıkma yollarından biridir. Vicdani red genel anlamıyla, insanların vicdanlarını veya inançlarını ihlal etmelerini gerektirecek yasal yükümlülükleri yerine getirmekten muaf tutulmasını konu almaktadır. Bu kavram farklı biçimlerde ortaya çıkmaktadır ki, askeri harcamalara aktarılacak vergilerin ödenmemesinden, kürtaj yaptırmaya dek uzanan geniş bir yelpazeye yayılan toplumsal meseleleri kapsamaktadır. Ancak vicdani red en yaygın haliyle, askerlik hizmetinde bulunmayı reddetmek ile ilişkilendirilmektedir ki, bu kitapta vicdani red konusu zorunlu askerlik hizmeti ekseninde incelenmektedir.
Vicdani red bir devletin vatandaşlarından talep ettiği şeyin kişinin vicdanına ters düştüğü hallerde bu talebin sınırlarının olduğunu da ortaya koymaktadır. Bu durum, devletin kişinin vicdanını kasıtlı biçimde ihlal edip edemeyeceği sorusuna yol açıp, epey hararetli tartışmalara da ortam oluşturmaktadır. Bu konu, aktivizm açısından olduğu gibi, tarihsel, sosyolojik ve siyasi açılardan da incelenmektedir. Konu ayrıca uluslararası insan hakları hukukunun da ilgisini çekmektedir ki, yeni çıkan bu kitap ilgili konuyu bu alan çerçevesinde incelemektedir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 7 Temmuz 2011 tarihli Bayatyan kararından sonra vicdani red hakkı uluslararası hukukta yeni bir önem kazanmıştır. Bu kararla birlikte uluslararası hukukta özellikle Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa`daki mekanizmalar (örneğin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Birliği) vicdani red hakkının düşünce, vicdan ve din özgürlüğünün yasal bir ifadesi olduğu noktasında görüş birliğine varmıştır. Ancak Amerikan devletleri mekanizmaları maalesef vicdani red hakkının tanınması noktasında BM ve Avrupa insan hakları hukukunun gerisinde kalmıştır.
Elinizdeki bu kitabın birinci bölümünde vicdani reddin kökenlerine inilerek vicdan kavramı derinlemesine incelemektedir ki, ayrıca vicdan özgürlüğünün gelişimine detaylıca bakılmaktadır. Bu bölümde ayrıca vicdani retçilerin farklı farklı türleride incelenmektedir. İkinci bölümde ise yukarda da belirtildiği gibi vicdani red hakkının uluslararası insan hakları hukukundaki gelişimi incelenmektedir ki, uluslararası insan haklarını oluşturan üç tane mekanızmanın (BM, Avrupa ve Amerikan devletleri mekanizmaları) bu hakkı nasıl değerlendirdikleri noktasında çok detaylı bir inceleme sunmaktadır.
Yazar: Özgür Heval Ҫınar
Kitabı şu linklere girerek alabilirsiniz: http://us.macmillan.com/conscientiousobjectiontomilitaryserviceininternationalhumanrightslaw/%C3%96zg%C3%BCrHeval%C3%87inar
Veya
http://www.palgrave.com/products/title.aspx?pid=699746
Ayrıca kitabın elektronik halide 7 Şubat 2014 tarihinden itibaren Palgrave`in kendi websitesinden veya Amazon`dan da alınabilecektir.
