Vicdani Red yasa planı yok
17.6.2014 – 11:53
Asker Hakları Platformu’nun 2 yıllık hak ihlali raporunu açıkladığı toplantıda konuşan AKP’li Üstün, vicdani reddin tanınmasını istediğini ama “Türkiye’nin içinde bulunduğu şart ve zorunluluklar” nedeniyle AKP’nin bu konuda bir çalışma yapmadığını söyledi. Raporda yer alan bilgilere göre ise 12 askerden biri intiharı düşünüyor
ONUR EREM @onurerem
Asker Hakları Platformu, zorunlu askerlik sırasında yaşanan hak ihlalleriyle ilgili 2 yıllık raporunu yayınladı. Platformun ikinci raporu dün İstanbul’da gerçekleştirilen bir basın toplantısıyla tanıtıldı. Toplantıya Asker Hakları’ndan Tolga İslam ve Kerem Çiftçioğlu’nun yanı sıra AKP Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Aydın Sefer Üstün katıldı.
DENETİM YETERSİZ
Asker Hakları temsilcileri, raporlarında bağımsız denetim mekanizmaları kurulması gerektiğini vurguladı: “TSK’nin denetim mekanizmaları çalışmıyor. Aydın Söke’deki bir birlikten bize 4 şikayet gelmişti. TSK’ye bilgi verdik, denetleme heyeti yollamış ama askerin bize yazdıklarından gördük ki erlerle görüşmemişler. Birkaç ay sonra o birlikte bir asker intihar etti” dedi.
Asker Hakları’ndan Kerem Çiftçioğlu, şikayetlerdeki en büyük artışın sağlık hakkına erişimin engellenmesi konusunda yaşandığını açıkladı. Bu konuda askere alımda yeterince sağlık taraması yapılmaması, hem askerlik döneminde yaşanan sağlık sorunlarının tedavi edilmemesi, hem de askerliğin yarattığı sağlık sorunlarının askerlik sonrasında da insanların hayatını etkilemeye devam etmesi yer alıyor.
‘DEVLET YAPSA GÜVENİLMEZDİ’
AKP Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Aydın Sefer Üstün ise “Eskiden askeri vesayet vardı, kötü muameleyi denetleyemiyorduk” dedi. Üstün, bu durumun Uğur Kantar’ın ölümüyle değiştiğini söyledi. Raporun kendisi için çok değerli olduğunu söyleyen Üstün “Bu araştırmayı devlet yapsa güvenemezdik, STK olunca güvenebiliyoruz. Ayrıca Asker Hakları ideolojik kaygıları olmayan bir STK, bu da güvenilirliğini artırıyor” dedi ve işin içine ideoloji girince STK’lerin güvenilmezleştiğini söyledi.
VİCDANİ RET GÜNDEMDE DEĞİL
Üstün zorunlu askerlik konusuna değinerek “Türkiye’nin içinde bulunduğu koşullar zorunlu askerliği zorunlu kılıyor. Belki ilerde kaldırılabilir. Herkesin askerlik yapamayacağını kabul ediyorum, askere alacak kişilerin sayısını azaltabiliriz belki bir şekilde” dedi. Bu konudaki sorularımız üzerine ise Üstün “Ben vicdani ret hakkının tanınması gerektiğini düşünüyorum. Ama partim bu konuda bir çalışma yapmıyor. Bu konuda bir yasa çıkarma planımız yok” dedi.
Soru-cevap bölümünde Üstün, Meydan Gazetesi’nin “Askerlikte hak ihlallerine ve şüpheli ölümlere dair Meclis Araştırma Komisyonu kurmak için yapılan 18 önerinin tamamı AKP tarafından reddedildi. Neden?” sorusunu Meclis Araştırma Komisyonları’nın verimsiz olduğunu söyleyerek yanıtladı.
***
Rapordan veriler: En çok şikayet Ankara’dan
2012 ve 2013 yıllarını kapsayan yeni raporda, askerhaklari.com’a şikayet başvurusu yapanların sayısındaki yüzde 50’lik artış dikkat çekti. Önceki 2 yıllık raporda 432 hak ihlali şikayeti yapılırken bu raporda sayı 653’e ulaştı. En çok şikayetin yapıldığı il Ankara olurken her 12 askerden birinin intiharı düşündüğü bulgusuna ulaşıldı. Askerlik sırasında yaşanan intihar vakaları, sivillerin ortalamasının iki buçuk katı. Raporda TBMM’nin gerekli ve yeterli denetim yapmaması eleştirilirken tek olumlu değişiklik Askeri Disiplin Koğuşları’nın kaldırılması olarak tespit edildi. Askerlerin en büyük şikayetleri arasında orantısız cezalar, sağlık hakkına erişimin engellenmesi, aşırı fiziksel aktiviteye zorlanma, hakaret, angarya, uykusuz bırakılma ve üstler tarafından tehdit edilme yer alıyor. Askerde işkenceyle öldürülen Uğur Kantar’ın ailesinin avukatı da yıllık rapora dava boyunca yaşanan hukuk skandallarını yazdı.
Editör : Birgün
**
Her 12 askerden birisi intiharı düşünüyor!
Asker Hakları Platformu açıkladı…
16 Haziran 2014 Pazartesi 13:45
Asker Hakları Platformu tarafından hazırlanan “Zorunlu Askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri” raporunda her 12 askerden birisinin intiharı düşündüğü, asker intiharlarının sivil intiharlarından 2,5 kat fazla olduğu ve asker hakları ihlallerinde en üst sırada Ankara’nın yer aldığı kaydedildi. Raporda, TSK sivil denetime açılmadıkça insan hakları ihlallerinin süreceği de vurgulandı.
Asker Hakları Platformu tarafından hazırlanan “Zorunlu Askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri” adlı raporun ikincisi Taksim Hill Otel’de düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı. 2012 Nisan ayı ile 2013 Mayıs ayı arasında yaşanan hak ihlalleri ve yapılan başvuruların yer aldığı raporun açıklandığı toplantıya Asker Hakları Platformu’ndan Kerem Çiftçioğlu, Tolga İslam ile TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı AKP Milletvekili Ayhan Sefer Üstün katıldı.
Toplantıda ilk söz alan Tolga İslam, kendilerine hak ihlali yönünde yapılan başvurularda da artış olduğunu ifade etti.
Raporda yer alan başlıkların, “Kötü muamele, disiplin, sağlık hakkı, intihar ve şüpheli ölüm, kalıcı veya geçici psikolojik sorunlar” şeklinde olduğunu ifade eden Kerem Çiftçioğlu ise, oluşturulan ilk raporda, 432 askerin yaptığı başvurunun olduğunu, ikinci raporun ise 653 başvuruyu içerdiğini belirtti. Çiftçioğlu bu raporun da TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na sunulduğunu ifade etti.
Zorunlu askerlikte yaşanan hak ihlallerine ilişkin kendilerine başvuran 632 askerden 54’ünün intiharı düşündüğünü söyleyen Çiftçioğlu, askerde yaşanan 36 ölümün şikayet konusu olduğunu aktardı. Bu 36 ölümün 24’ünün şüpheli intihar vakası olduğunu belirten Çiftçioğlu, 6 ölümün kötü muamele ve tedbirsizlik sonucu intihardan dolayı gerçekleştiğini, 2 ölümün intihardan dolayı, 3 ölümün “eğitim zayiatı” olarak belirlendiğini ve 1 ölümün ise darp sonucu yaşandığını söyledi.
Çiftçioğlu, paylaştığı bu verilerin dışında TSK’nın, intihar ve şüpheli ölümlerle ilgili olarak, ‘Asker ve sivil intiharların sebepleri paraleldir’ şeklindeki açıklamasına da tepki gösterdi. Çiftçioğlu, “12 askerden biri intiharı düşünüyor. Sivilden gelen problemlerle ilgili bizim sorumluluğumuz yok demek, bir devlet kurumu için sorunlu bir yaklaşım. Askerdeki intihar vakaları, sivil intihar oranından iki buçuk kat daha fazla” şeklinde konuştu.
Askerde, “orantısız cezaların” da hak ihlallerinin önemli bir sebebi olduğuna dikkat çeken Çiftçioğlu, bu konudaki başvuruların bir önceki orana göre, 3 kat artış gösterdiğini belirterek, “Yer yer ağır şiddete dönüşen ve ölüme sebebiyet verebilen orantısız cezaların önüne geçilmesi yolunda, disiplin koğuşlarının kaldırılması en önemli ve olumlu reform olacak” diye belirtti. Çiftçioğlu, kötü muamele ve şiddetin çoğunlukla rütbeliler tarafından keyfi olarak yapıldığını da sözlerine ekledi.
Çiftçioğlu, sağlık alanında da ciddi hak ihlallerinin yaşandığının altını çizerek, bu konuda sağlık sorununu dile getiren askerlere şüpheyle yaklaşıldığını ifade etti. Asker intiharları konusunda TBMM tarafından yeterli bir sivil denetim gerçekleştirilemediğini aktaran Çiftçioğlu, “Bu konuda verilen soru önergeleri, keyfi ve yetersiz cevaplarla sonuçlanıyor. 18 adet araştırma önergesi ise reddedildi” diye belirtti
İhlallerin etkin soruşturulamadığını dile getiren Çiftçioğlu, “cezasızlığın” önemli bir sorun olduğuna vurgu yaparak, “Şikayetlerin neredeyse tamamında asker aileleri, ‘Kovuşturmaya yer olmadığı’ cevabıyla karşılaşıyor. Soruşturmalar oldubittiye getiriliyor. Askeri mahkemeleri yürütenler asker oldukları için bağımsızlık sorunu yaşanıyor ve soruşturma mağdurlardan uzak yürütülüyor” şeklinde konuştu.
Rapordaki istatistiki verileri aktaran Çiftçioğlu, başvuruda bulunan askerlerin yüzde 42’isinin hakaretten, yüzde 30’unun dayaktan, yüzde 28’inin orantısız cezalardan, yüzde 24’ünün sağlık hizmeti alamamaktan, yüzde 14’ünün aşırı fiziksel aktiviteye zorlanmaktan yüzde 14’ünün tehdit edilmekten, yüzde 7’sinin rütbeli personelin şahsi işlerine koşturulmaktan, yüzde 7’sinin ise uykusuz bırakılmaktan şikayetçi olduğu bilgisini verdi. Zorunlu askerliğe ilişkin değerlendirmelerde bulunan Çiftçioğlu, zorunlu askerliğin kaldırılması gerektiğini belirterek, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun asker hakları konusunda etkin rol oynaması gerektiği önerisinde bulundu.
Ardından TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı AKP Milletvekili Ayhan Sefer Üstün söz aldı. Raporun, sivil bir örgüt tarafından hazırlanmasının önemli olduğunu belirten Üstün, “Böyle bir rapor resmi kurum tarafından hazırlansaydı şüpheyle yaklaşılabilirdi ama bu rapor sivil bir platform tarafından hazırlandığı için değerli” yorumunda bulundu.
Zorunlu askerlik sürdükçe hak ihlallerinin süreceğini belirten Üstün, “Ancak Türkiye’nin şartları zorunlu askerliği zorunlu kılıyor. Ben zorunlu askerliğin kademe kademe indirilerek profesyonel askerliğe geçişinin sağlanması kanaatindeyim” diye belirtti.
Önerisinin de zorunlu askerliğe alternatif olarak, “Kamu hizmeti” olduğunu belirten Üstün, bu konuda herhangi bir çalışmanın da olmadığı bilgisini verdi. Cezaevleri karakol veya kışlalarla yaşanan hak ihlallerinin çözümüne ilişkin kamera sistemini savunan Üstün, “İzmir’de karakolda bir kadına tokat atıldı Sayın Cumhurbaşkanı’na kadar herkes kınadı. Bu çok önemli bunun kameralara yansıması çok önemli” dedi.
Üstün, cezaevlerinde uygulanan çıplak aramalara ilişkin de “Çıplak aramaları Avrupa’daki bazı ülkelere sorduk. Onlar da ‘tabi ki bizde de var’ dedi. Ancak bunun, bol ameliyat elbisesi gibi kıyafetlerin giydirilerek yapılması gibi çalışmalarımız var. Bu da yaygınlaşarak devam edecek” ifadelerini kullandı. (Diha)
**
Zorunlu Askerlikte Hak İhlalleri Raporunun İkincisi Açıklandı
Asker Hakları İnisiyatifi, ikincisini hazırladığı Zorunlu Askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri raporunda hak ihlallerine karşı daha fazla ses çıkarılmaya başlanmasına dikkat çekiyor.
Ekin Karaca İstanbul – BİA Haber Merkezi 16 Haziran 2014, Pazartesi 13:32
Asker Hakları İnisiyatifi’nin “Zorunlu Askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri” üzerine hazırladığı ikinci rapor, bugün Taxim Hill Otel’de düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna tanıtıldı.
Raporda Asker Hakları İnisiyatifi’ne 653 ayrı zorunlu asker tarafından yapılan başvurular değerlendirildi.
Meclis İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün’ün de katıldığı basın toplantısında, “Zorunlu Askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri” raporunun ikincisini Asker Hakları İnisiyatifi’nden Kerem Çiftçioğlu tanıttı.
Çiftçioğlu, ana başlıklar olarak şu konulara dikkat çekti:
* Asker Hakları’na gelen şikayetlerin aylara göre dağılımı
* İntihar şikayetlerinin aylara göre dağılımı
* İller bazında şikayetlerinin değerlendirilmesi
* Kötü muamele şikayetleri ve şikayetlerin dağılımı
* Askerlik sırasında sağlık hakkına erişim
* Yeterli sağlık hizmeti alamama başvurularının dağılımı
* Asker alım rejimi ile ilgili sorunlar
* İntihar ve şüpheli ölümler
* Kalıcı veya geçici fiziksel ve psikolojik sorunlar
“Kamuoyu hak ihlallerine daha tepkili”
2010-2011 yıllarını kapsayan ilk “Zorunlu Askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri” raporuyla 2012-2013 yıllarını kapsayan ikinci rapor arasında bazı farklara değinen Çiftçioğlu, zorunlu olarak askere alınan insanların maruz bırakıldığı hak ihlallerini özetledi.
Sadece rütbeliler tarafından değil, “devrecilik” sistemi nedeniyle askerlerin de birbirleri üzerinde baskı kurduğunu ifade eden Çiftçioğlu, askerlik sistemin baştan aşağı düzeltilmesi gerektiğini dile getirdi.
Yaşanan hak ihlalleri karşısında kamuoyunun geçmişe oranla daha fazla ses çıkarmaya başladığına da dikkat çeken Çiftçioğlu, özellikle sağlık konusunda yaşanan hak ihlallerinin arttığını vurguladı.
“Uğur Kantar’ın öldürülmesi bardağı taşırdı”
Meclis İnsan Hakları Komisyonu Başkanı ve AKP milletvekili Ayhan Sefer Üstün de Kuzey Kıbrıs’ta zorunlu askerlik yaparken “disko” adı verilen disiplin koğuşunda gördüğü ağır işkence nedeniyle hayatını kaybeden Uğur Kantar’ı hatırlattı.
Geçmişte askerde kötü muameleyle ilgili hep “askerde olur böyle şeyler” tarzı yaklaşım sergilendiğini ama Kantar cinayetinin bardağı taşıran son damla olduğunu söyleyen Üstün, tüm Türkiye’de “disko”ların kapatıldığını belirtti.
Üstün, zorunlu askerlik uygulamasıyla ilgili olarak da Türkiye’nin içinde bulunduğu şartların zor olduğunu belirterek zorunlu askerliğin birden bire kaldırılamayacağın, zamanla profesyonel orduya geçmenin daha doğru olacağını ifade etti. (EKN)
* Raporun tamamı için tıklayınız
