29 Mayıs 2018
Yunan yetkililerin çok sayıda itiraza rağmen onlarca yıldır askerliğe karşı vicdani ret hakkını ihlal ediyor olduğu skandal boyutundaki gerçeği göz önünde bulundurarak; Avrupa Vicdani Ret Bürosu ve Uluslararası Savaş Karşıtları, Yunanistan Vicdani Ret Derneği tarafından yinelenen Vicdan İnceleme Komitesi’ni (vicdani ret statüsü için yapılan başvuruları inceleyen komite) boykot etme çağrısına destek vermektedir.
30 Mayıs 2018’de açıkça ‘incelemeye’ girmeyeceğini duyuran Alexandros Kokkalis de dahil olmak üzere, boykota katılmış olan veya ilerde katılacak olan bütün Yunan vicdani retçilerle dayanışmada olduğumuzu açıklıyoruz. Bu bağlamda, özellikle, diğer iki vicdani retçi ile birlikte Aralık 2016’da boykota katılmış olan ve başvurusu yeni Milli Savunma Bakanı Yardımcısı tarafından Vicdan İnceleme Komitesi’nin tavsiyesi üzerine yeni reddedilmiş olan Hristos Kokkolis’in yanında yer alıyoruz. Yunan yetkilileri bir an önce Hristos Kokkolis’e vicdani retçi statüsü vermeye ve onun alternatif sivil hizmet yapabilmesine olanak tanımaya çağırıyoruz.
Yunan yasalarında Vicdan İnceleme Komitesi ile görüşme yapmamış vicdani retçilerin başvurularının kabul
edilemeyeceğine dair bir madde yok ve Yunanistan’daki vicdani retçilerin büyük çoğunluğunun (Yehova Şahitleri) başvuruları zaten görüşme yapılmadan kabul ediliyor. Hatta başvuruda bulunan bir kişi komite tarafından görüşmeye çağrıldığı halde komite ile görüşmeye gitmezse bile, yasalar o kişinin başvurusunun incelenmesini şart koşuyor. Yani, boykota katılmak ve komite tarafından incelenmeyi reddetmek, vicdani retçi statüsü için yapılan başvurunun geri çevrilmesi için bir sebep teşkil etmiyor.
Ayrıca, başvuruların özel bir komite tarafından incelenmesi uygulamasına son verilmesi, alternatif hizmet için yapılan bütün başvurular ile eğer davaları halen devam ediyorsa daha önceden yapılıp da reddedilmiş olan başvuruların otomatik olarak kabul edilmesi yönündeki talebimizi yineliyoruz.
Böyle bir tutum, “hiçbir mahkeme veya komisyon bir bireyin vicdanına nüfuz edemez” ifadesini kullanan ve vicdani retçi olarak tanınmak için gerekçeli bir beyanın yeterli olması gerektiğini savunan Avrupa Parlamentosu tarafından da desteklenmektedir.(1)
Aynı yaklaşım, en eski Yunan insan hakları örgütü olan ve Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) daimi üyesi olan İnsan Hakları Helen Ligi(2) tarafından da benimsenmiştir.
Yunan Ombudsmanı dahi “Vicdani sebepleri saptamak için kişiyi mülakata tutmak kendi içinde çelişkilidir, samimiyetin incelenmesine içsel bir espri katmaktadır.” demiştir.(3)
Diğer devletlerin vicdani retçilerin taleplerini soruşturmaya tabi tutmadan kabul etmeleri, hem BM İnsan Hakları Komisyonu(4) hem de onun yerini alan BM İnsan Hakları Konseyi(5) tarafından hoş karşılanmıştır.
Her halükarda Yunanistan’da şu an uygulanmakta olan, askerlerin de katıldığı danışman konumundaki bir komite ve Milli Savunma Bakanı Yardımcısı’nın son sözü söylediği prosedür; Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin 1967 yılında belirlediği, karar merciinin hiçbir askeri yetkili içermemesi ve bileşenlerinin en üst seviyede bağımsız ve tarafsız olmasının garanti altına alınmasını gerektiren kararı da dahil olmak üzere, açıkça uluslararası yasa ve standartları ihlal etmektedir.(6) Bu sebeple BM İnsan Hakları Komitesi(7), Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri(8) ve din ve inanç hürriyeti üzerine Özel Raportör(9); Yunanistan’a, vicdani retçi statüsü başvurularının Milli Savunma Bakanlığı’ndan alınarak sivil yetkililerin kontrolünde olan bağımsız bir sivil kuruma verilmesi tavsiyesinde bulunmuştur.
Yunanistan 50 yıldan fazladır, özellikle vicdani retçi statüsü verme konusunda olmak üzere, yasalarını vicdani ret hakkı ile ilgili minimum uluslararası standartları karşılayacak bir seviyeye getirememiştir.
Bu sebeplerden dolayı, hakları için vermekte oldukları mücadelenin dozunu yükseltmeye karar vermiş olan vicdani retçilere tam destek veriyoruz.
Verdiği sözleri yerine getirmesi ve bir an önce ilgili yasalarda düzenlemeler yaparak isteyen tüm vicdani retçilerin alternatif sivil hizmet yapmalarına olanak tanıması için Yunan hükumetine ısrar ediyoruz.
Avrupa Vicdani Ret Bürosu (EBCO-BEOC)
Uluslararası Savaş Karşıtları (WRI)
______________________________________________________________________________________________
EBCO, temel bir insan hakkı olarak savaş hazırlıklarında, savaşlarda ve diğer askeri faaliyetlerde yer almaya karşı vicdani reddi teşvik etmek amacıyla Avrupa ülkelerindeki vicdani ret dernekleri için bir şemsiye yapı olarak 1979 yılında Brüksel’de kuruldu. 1998 yılından bu yana Avrupa Konseyi’nde katılımcı statüsüne sahiptir ve 2005 yılından bu yana Uluslararası Sivil Toplum Kurumları Konferansı’nın bir üyesidir. 1994 yılındaki “Bandrés Molet & Bindi Kararı”nda belirlendiği üzere; Avrupa Parlamentosu Sivil Özgürlükler, Adalet ve İçişleri Komitesi’nin üye devletlerde vicdani ret ve sivil hizmet üzerine kararlarının uygulanışı üzerine yıllık raporunun hazırlanmasında görev alıyor. 1995 yılından bu yana Avrupa Gençlik Forumu’nun tam üyesidir.
(1) Avrupa Parlamentosu’nun Vicdani Ret Üzerine Kararı, (1-546/82), [Macciocchi Kararı olarak bilinir],
7 Şubat 1983, Avrupa Birliği Resmi Gazeresi’nde yayımlanmıştır C 68, 14 Mart 1983, para. 3 (s. 15). Ayrıca bkz. Avrupa Parlamentosu’nun Vicdani Ret ve Alternatif Hizmet Üzerine Kararı, (A3-15/89), [Schmidbauer Kararı oalrak bilinir], Avrupa Birliği Resmi Gazeresi’nde yayımlanmıştır C 291, 13 Ekim 1989, para. A (s. 123) ve para.4 (s. 124).
(2) İnsan Hakları Helen Ligi’nin Milli Savunma Bakanlığı’na mektubu, 30 Ocak 2005, para. 6. [Yunanca]
(3) Ombudsman, Özel Rapor 2013, “Combating discrimination”, s. 110. Yunancasına bu linkten ulaşılabilir: https://www.synigoros.gr/resources/docs/10-diakriseis.pdf
(4) BM İnsan Hakları Komisyonu, Karar 1998/77, Askerlik hizmetine karşı vicdani ret, 22 Nisan 1998, (E/CN.4/RES/1998/77), para. 2.
(5) BM İnsan Hakları Konseyi, Karar 24/17 (A/HRC/RES/24/17), 8 Ekim 2013, para. 7. http://undocs.org/A/HRC/RES/24/17
(6) Avrupa Konseyi, Parlamenterler Meclisi, Karar 337 (1967), Vicdani ret hakkı, para. b2.
(7) BM İnsan Hakları Komitesi, Yunanistan’nın İkinci Periyodik Raporu Üzerine sonuç Gözlemleri, (CCPR/C/GRC/CO/2), 3 Aralık 2015, para. 37-38. http://undocs.org/CCPR/C/GRC/CO/2
BM İnsan Hakları Komitesi, Yunanistan’nın İlk Periyodik Raporu Üzerine sonuç Gözlemleri,
(CCPR/CO/83/GRC), 25 Nisab 2005, para. 15. http://undocs.org/CCPR/CO/83/GRC
(8) İnsan Hakları Komiseri Mr Alvaro Gil-Robles ‘in Helenik Cumhuriyete yaptığı ziyaret sonrası raporu, 2-5 Haziran 2002, CommDH(2002)5, para. 18.
(9) BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi, İnsan Hakları Komisyonu, dini hoşgörüsüzlük sorununu da içerecek şekilde Sivil ve Siyasal Haklar, Ek, Hükumetlere iletilen konuların özeti ve alınan yanıtlar, E/CN.4/2006/5/Add.1, 27 Mart 2006, para. 139. http://undocs.org/E/CN.4/2006/5/Add.1
Kaynak: EBCO
Çeviri: VR
