Nükleer silah restleşmesi
01 Ara 2021
NATO dışişleri bakanları toplantısında Ukrayna-Rusya hattında yaşanan gerginliğe işaret eden NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg “En kötüsüne hazırlıklı olmamız gerekiyor” dedi. Belarus’tan da “nükleer silah” çıkışı oldu.
NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı, Letonya’nın başkenti Riga’da bulunan NATO ATTA Kongre Merkezi’nde 30 Kasım’da başladı. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı. Toplantının açış konuşmasını NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile Letonya Dışişleri Bakanı Edgars Rinkevics yaptı. NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı ikinci gün oturumu da 1 Aralık’ta yapıldı.
NATO Dışişleri bakanları toplantısına Rusya ile yaşanan son krizller damgasını vurdu.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’nın Ukrayna sınırına yaptığı askeri yığınağına, Belarus-Polonya sınırındaki göçmen krizine ve silahların kontrolü, silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasını önleme konularına dikkat çekti. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Rusya’nın Ukrayna’yı istila etmesi konusunda son dönemde artan endişelere işaret ederek “Bir istila olasılığının yüzde 20 mi yüzde 80 mi olduğunu tartışabilirsiniz. Sorun değil. En kötüsüne hazırlıklı olmamız gerekiyor” diye konuştu. Rusya’nın niyetleri konusunda kesinlik bulunmadığını, niyetlerin değişip evrilebileceğini kaydeden Stoltenberg, Kırım’ın işgaline atıfla “Bunu daha önce yaptılar” dedi.
Jens Stoltenberg, Haziran 2021’de Brüksel’de müttefik ülkelerin hükümet ve devlet başkanlarının Ukrayna ve Gürcistan’ın toprak bütünlüğü ve egemenliğine güçlü desteğini yinelediğini ifade etti. Gürcistan ve Ukrayna’nın NATO’nun operasyonlarına ve misyonlarına katkıda bulunan ve ittifaka üye olmayı hedefleyen NATO’nun en yakın partnerleri arasında yer aldığını ifade eden Stoltenberg, “Müttefikler Bükreş Zirvesi’nde aldıkları kararların arkasında duruyor. Gürcistan ve Ukrayna’ya siyasi ve eylemsel destek sağlamaya kararlıyız” dedi.
Dmitro Kuleba ‘caydırıcılık’ istedi
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, NATO Riga Toplantısı’nın Rusya ile ilgili oturumunda 30 müttefik ülkenin bakanlarıyla bir araya geldi. Kuleba, toplantı öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, “NATO müttefiklerine bir caydırıcılık paketi ortaya koymak için Ukrayna ile birlikte hareket etmeleri çağrısında bulunuyoruz” dedi.
NATO’nun Ukrayna ile askeri iş birliğini artırmasını ve yaptırımları da içeren bir paket hazırlamasını isteyen Kuleba, Rusya’ya karşı bu tür tedbirlerin gerekli olduğunu ifade etti. Kuleba, “Çabalarımızı birleştirirsek, koordineli şekilde hareket edersek Rusya Devlet Başkanı Putin’i caydırabiliriz ve en kötü senaryoyu seçmekten vazgeçirebiliriz. En kötü senaryo ise askeri operasyondur” diye konuştu.
Belarus’tan ‘nükleer silah’ ve doğalgaz vanasını kapatma tehdidi
Belarus Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko, NATO’nun Almanya’da konuşlu Amerikan nükleer başlıklarını Doğu Avrupa ülkelerine taşıması durumunda Belarus’un da Rusya’dan nükleer destek isteyeceğini söyledi.
Lukaşenko Rus medyasına verdiği demeçte, Rus nükleer silahlarına ev sahipliği yapmaya hazır olduklarını ifade etti. Lukaşenko, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i 1991’de Sovyetler Birliğinin dağılması sonrasında Belarus’tan çekilen nükleer silahları geri göndermeye çağıracağını kaydetti. Lukaşenko, Belarus’un Sovyet döneminden kalma gerekli askeri altyapıyı titizlikle muhafaza ettiğini vurguladı.
Aleksander Lukaşenko ayrıca, Polonya’nın tehdit ettiği gibi sınırı kapatması durumunda bunun sonuçlarının olacağını, enerji kaynaklarının geçişini durdurmaya hazır olduğunu da söyledi. Lukaşenko, “Orada Polonyalılar ya da başka birileri beni boğduğunda ben anlaşmalara mı bakacağım? Belarus’la sınırı kapatmaya mı karar verdiler. İyi, kapatsınlar. Biz öyle pek sık Avrupa Birliği’ne gitmiyoruz. Ya ben sınırı kapatırsam ne olacak? Bizim üzerimizden özellikle de Rusya’ya, Çin’e uzanan akış nasıl sağlanacak?” dedi.
Kırım konusunda ilk
Lukaşenko, Rusya’nın 2014’te işgal ettiği Kırım için de konuştu. Lukaşenko ilk kez Kırım Yarımadası’nın Rus toprağı olduğunu söyledi. Lukaşenko, Kırım’ı kısa süre içinde ziyaret etmeyi planladığını söyledi.
Yığınak ve darbe iddiaları
Ukrayna, Belarus yakınlarındaki kuzey sınırına Rusya’nın 90 bin askerlik yığınak yaptığını iddia etmiş, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy geçen hafta yaptığı açıklamada Ukrayna istihbaratının Rusya destekli bir darbe planını ifşa ettiğini söylemişti. CBS News’e kısa süre önce demeç veren kaynaklara göre Rusya’nın Ukrayna’yı istila edeceğini düşünen ABD istihbaratı, havalar soğudukça bu olasılığın arttığını öne sürerek AB’li müttefiklerini bu konuda uyardı. CBS News’in haberinde “İstila hava koşullarına bağlı ancak Batı’nın müdahale etmemesi durumunda birkaç hafta içinde gerçekleşebilir” dendi.
New York Times (NYT) gazetesi de, Washington’un Avrupa’daki müttefiklerini olası bir istila konusunda uyardığını yazdı. ABD’nin Avrupa’yı Rusya’yı çevrelemeye yönelik ekonomik ve askeri önlemler almaya çağırdığını belirten NYT, “Washington ve Londra’ya göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın büyük bölümünü kontrol altına almak veya ülkeyi Rusya yanlısı bir hükümet kurulabilecek kadar istikrarsızlaştırmak için askeri seçeneği gözden geçiriyor” dedi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskiy de kasımın 26 Kasım 2021’deki açıklamasında Rusya’nın Ukrayna’da darbe girişimi planladığını iddia etti. Zelenskiy, “Yalnızca Rusya’dan kaynaklanan zorluklar ve olası bir gerilim değil, ülkemizin içinde de büyük sorunlarla karşı karşıyayız. 1-2 Aralık’ta ülkemizde bir darbe gerçekleşeceğine dair bilgi aldım” dedi.
Ukrayna ve Batılı ülkeler Rusya’yı bazı grupları silahlandırmak ve bölgeye savaşçılar göndermekle suçluyor. Rusya ise suçlamaları reddediyor.
RİGA-MİNSK
Kaynak: Yeni Yaşam
