Türkiye’nin, silah lobilerini memnun edecek ama ekonomik katma değeri olmayan yerli savaş uçağını üretmemesi gerektiğini yazmıştım birkaç ay önce.
İsraf anlamına gelecek bu iddialı proje yerine insan gücü kaynağının daha etkin kullanılabileceği ve aynı zamanda ihracat potansiyeli olabilecek, Türk ekonomisine katkı sağlayacak askeri teknolojilerin üretimine yönelinmesi gerektiğini de vurgulamıştım aynı yazımda. Vay sen misin bunları yazan… Sanki bu devasa projeler, vergileriyle finanse edilmiyormuş gibi “duyarsız” vatandaşlardan öyle tepkiler geldi ki sormayın. Ya o silah lobilerinin, büyük ihtimalle hangarda çürümesi pahasına yerli savaş uçağının yapımından belli ki nemalanacaklarından olsa gerek ağza alınmayacak tepkiler vermelerine ne demeli.
Bu zihniyeti es geçip, çok yüksek meblağları bulan silahların, ülke güvenliğine ve ekonomisine ne ölçüde hizmet edip etmeyeceklerine bakılmaksızın bol keseden satın alınıyor olmalarını başta parlamentonun mercek altına alması gerekiyor.
Son zamanlarda yeniden hız verilen silah alımlarının perde arkasında, tarafların “Sen beni memnun et, ben de seni memnun edeyim,” zihniyetinin ortaya çıktığını gözlemek mümkün.
Bu ayın ilk haftasında Başbakan Davutoğlu başkanlığında toplanan ve silah alımlarında tek yetkili kurul olan ama denetlenmeyen Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) İcra Komitesi, tartışmalı kararlar aldı.
Tartışmalı, örneğin, ilk yerli savaş uçağının yapımı çalışmalarına devam edilmesi ve 2023 yılında ilk prototipinin üretilmesi kararı alınmış olması açısından. Başbakanlığı döneminden itibaren yerli savaş uçağının üretilmesini isteyen kişi Cumhurbaşkanı Erdoğan. Uçak mühendisliği alanında eğitimini Amerikan silah firmalarının eleman istihdam ettiği Amerikan üniversitesinde yapmış olan SSM Müsteşarı Demir’in ise ihracat potansiyeli olması mucizeye kalmış, ekonomik getirisi olmayan bu dev projeye israf anlamına geldiğinden dolayı karşı çıktığını biliyoruz. Zira, dünyada savaş uçağı üretebilen firmalar sayılı ve hatta birkaç ülkeden kurulu Avrupa konsorsiyumu, ürettiği Eurofighter uçaklarını satmakta bir hayli zorlanıyor. Üstelik de bu firmaların silah sanayiinde teknolojik üstünlükleri tartışmasız.
Keşke Türkiye, onlarca yıl yüksek olan askeri harcamalarına orantısız şekilde zayıf bıraktığı savunma sanayii altyapısını yüksek askeri teknoloji üretecek kapasiteye çoktandır getirmiş olsaydı da hem askeri hem de sivil sektörde satın alan değil, üreten ülke olsaydı.
İcra Komitesi ayrıca, Amerikan Boeing firmasından, daha önce ısmarladığı 5 adede ilave olarak 6 adet daha Chinook ağır nakliye uçağı alımına karar verdi. 11 nakliye uçağının bedelinin 1 milyar dolar olması tahmin edilirken ödemesi, Amerikan Dış Askeri Satış yani FMS adı verilen kredi yöntemiyle yapılacak. Türkiye’nin, böylece FMS üzerinden ABD’ye olan borcu yükselmeye devam edecek.
Gelelim müttefiklerin NATO’nun hasmı Çin ile görüşme başlatmasından dolayı Türkiye’ye sert tepki verdiği uzun menzilli füze alımı projesine. Ankara, füze projesi konusunda kafası karışık olduğundan müzakere sürecinde yeni bir süre uzatımına gitti. Bu arada, Çin’e ek olarak Avrupa konsorsiyumu ve Amerikan şirketleri ile de görüşmeler yapıyor, eh müttefikleri iyice kızdırmamak gerekiyor. Bu yıl Ermeni lobisinin, Amerikan Kongresi’nden Ermeni tehcirini soykırım olarak tescil ettirmesi ihtimali bir hayli yüksekken Ankara, neredeyse savunma bütçesinin yarısına yakın 4 milyar dolarlık füze projesini Washington’a karşı koz olarak elinde tutuyor olabilir.
Nihayetinde 7 Ocak’taki silah alım kararları, hem askeri hem de Erdoğan’ı memnun ediyordur ama vatandaşı, cüzdanını etkileyeceğinden mutlu etmeyecektir. Diğer yandan, bu silah alımları, lira karşısında bir hayli değerlenen dolar bazında ağırlıklı yapılacağından daha da pahalıya mal olacak ve ekonomiyi sıkıştıracak.
http://www.zaman.com.tr/lale-kemal/silah-alimlarinda-kesenin-agzi-acildi_2271604.html
